Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
135 treff

Bokmålsordboka 60 oppslagsord

Nynorskordboka 75 oppslagsord

ritual

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin samanheng med ritus

Tyding og bruk

  1. fastsett ordning (for kyrkjelege handlingar);
    formular som blir brukt ved ei kyrkjeleg handling
  2. sedvanemønster, skikk og bruk
    Døme
    • vi gjekk gjennom det same ritualet kvar morgon
Artikkelside

praksis

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk av prattein ‘gjere, handle’

Tyding og bruk

  1. handling, verksemd som røynleggjer, set ut i livet, realiserer ein teori, plan eller ei lære
    Døme
    • det spørst korleis lova verkar i praksis
  2. yrkesverksemd, fagleg gjeremål
    Døme
    • advokatpraksis
  3. øving, yrkesrøynsle
    Døme
    • skaffe seg praksis – praktisk opplæring
  4. skikk og bruk
    Døme
    • i samsvar med vanleg praksis
Artikkelside

gjerd

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt gerð; av gjere

Tyding og bruk

  1. det å gjere;
    Døme
    • avgjerd;
    • misgjerd;
    • oppgjerd;
    • undergjerd;
    • velgjerd;
    • åtgjerd
  2. Døme
    • ho er trufast i all si gjerd;
    • både i ord og gjerd
  3. Døme
    • tingen har den gjerda at ...
  4. lag;
    Døme
    • gjere det på ymse gjerder;
    • på ei anna gjerd;
    • det er inga gjerd på det
  5. Døme
    • noko er i gjerde el. i gjerdom – gl dat-former
Artikkelside

gjerdlaus

adjektiv

Tyding og bruk

utan gjerd (4), skikk eller måte;
Døme
  • gjerdlaus person
  • brukt som adverb
    • fare gjerdlaust åt;
    • gjerdlaust stor
Artikkelside

formlaus

adjektiv

Tyding og bruk

  1. utan fast form (1);
    Døme
    • ein formlaus masse
  2. utan form (4) eller skikk;
    som ikkje følgjer normer og reglar
    Døme
    • ein formlaus livsstil
Artikkelside

folkevis

substantiv hankjønn, hokjønn eller inkjekjønn

Tyding og bruk

sømeleg vis (1, vanleg måte eller skikk
Døme
  • leve på folkevis
Artikkelside

folkeskikk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. sømeleg framferd;
    hevdvunnen skikk, sed
    Døme
    • lære folkeskikk;
    • god folkeskikk;
    • folkeskikkar i andre land;
    • du eig ikkje folkeskikk!
  2. i bunden form eintal: sivilisasjon (2)
    Døme
    • returnere til folkeskikken

Faste uttrykk

  • utanfor folkeskikken
    utanfor der folk bur;
    avsides
    • bu utanfor folkeskikken
Artikkelside

faut, faute

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

frå lågtysk; samanheng med fate

Tyding og bruk

  1. fuge, spor, gjenge
  2. særleg i fleirtal: system;
    Døme
    • kome i fautene;
    • få noko i fauter
Artikkelside

fasong

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå latin factio ‘handling’ av facere ‘gjere’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • fasongen på vasen;
    • kjolen har fin fasong;
    • steinhellene er ulike i storleik og fasong

Faste uttrykk

  • få fasong på
    få skikk, orden, system på
Artikkelside

etikette

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå lågtysk sticke ‘stikke, stift’

Tyding og bruk

sett av (uskrivne) reglar for skikk og bruk, særleg i selskapslivet, politikken, diplomatiet og ved hoffet
Døme
  • kongeleg etikette;
  • vere rekna som god etikette;
  • bryte med etiketten;
  • studere etikette og tradisjonar i dei gamle europeiske hoffa
Artikkelside
Side 7 av 8