Avansert søk

61 treff

Bokmålsordboka 24 oppslagsord

melkebutikk, mjølkebutikk

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

om eldre forhold: butikk som selger melk og enkelte andre dagligvarer som brød og pålegg

maule

verb

Opphav

av tysk maul ‘munn’; beslektet med mule (1 og mumle

Betydning og bruk

  1. tygge lenge på tørr mat
    Eksempel
    • maule brød
  2. spise bare én slags mat uten det som hører til
    Eksempel
    • maule pålegg;
    • maule kjøtt

landgang

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

  1. det å gå i land fra et fartøy;
    det å sette i land militære tropper (på fiendtlig territorium)
    Eksempel
    • bli nektet landgang;
    • gjøre landgang;
    • de alliertes landgang i Frankrike
  2. bru eller trapp fra fartøy til brygge eller kai
    Eksempel
    • ta inn landgangen
  3. lang brødskive med flere slags pålegg

kjøttpålegg

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

Eksempel
  • spise to skiver med ost og kjøttpålegg

kabaretfat

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

oppdelt fat til servering av småretter, pålegg eller lignende

ilegging

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

det å ilegge noen straff eller gi pålegg om noe
Eksempel
  • ilegging av karantene

gombe

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

melkeprodukt brukt som pålegg, mest til lefse

brødmat

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

mat i form av brødvarer
Eksempel
  • brødmat med pålegg

vakuumpakke

verb

Betydning og bruk

pakke (2 slik at det blir lufttett med undertrykk
Eksempel
  • vakuumpakke pålegg i plast

tørr

adjektiv

Opphav

norrønt þurr

Betydning og bruk

  1. som ikke inneholder eller er dekket av væte;
    motsatt fuktig og våt
    Eksempel
    • få tøyet tørt;
    • tørr ved, luft;
    • tørre kaker;
    • en tørr sommer;
    • være tørr i munnen;
    • spise tørtspise uten drikke til;
    • gråte tørre tårer(fra norr) ikke sørge
  2. som ikke står under vann, som er på landjorda
    Eksempel
    • få tørt land under føttene igjen
  3. uten (vanlig) tilbehør
    Eksempel
    • tørre og magre hender;
    • tørr hud, tørt hårmed lite fett;
    • spise brødet tørtuten smør eller pålegg
  4. om vin: skarp (2, bitter (2, snerpende;
    motsatt søt
    Eksempel
    • tørr sherry til suppe
  5. om lyd: skarp (2, knirkende;
    motsatt myk
    Eksempel
    • tørr stemme, latter
  6. Eksempel
    • en tørr pedant av en lærer;
    • et tørt studium;
    • framstillingen falt vel tørr
  7. (tilsiktet) kjølig, behersket, objektiv (2
    Eksempel
    • svare tørt;
    • tørr humor;
    • holde seg til de tørre fakta

Faste uttrykk

  • bli tørr
    om småbarn: holde opp å væte seg
  • ha sitt på det tørre
    ikke risikere noe, ha gardert seg
  • holde seg tørr
    også om alkoholiker: avstå fra alkohol
  • slåss på tørre never
    slåss uten våpen
  • tørr akustikk
    liten eller ingen etterklang
  • tørr bak ørene
    (ikke) være voksen, erfaren
  • tørr hoste
    hoste uten løsnet slim

Nynorskordboka 37 oppslagsord

legg 3

substantiv inkjekjønn

Opphav

av leggje

Tyding og bruk

  1. pressa eller sydd brett eller fald på klede, særleg til pynt
    Døme
    • blusen har legg på framstykket
  2. samling av ark som det er skrive noko på
    Døme
    • eit legg med sakspapir
  3. brukt som sisteledd i samansetningar: det å leggje;
    i ord som førelegg, motlegg og pålegg

myssmør

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

særleg om eldre forhold: pålegg av innkokt myse (1, saup eller mjølk, ofte tilsett sukker eller mjøl

instruere

instruera

verb

Opphav

frå latin ‘byggje, ordne, skipe, undervise’

Tyding og bruk

  1. gje opplæring;
    øve opp;
    Døme
    • ho instruerte meg i korleis eg skulle bruke maskinen;
    • instruere hopparane i rett utgangsstilling;
    • instruere skodespelarar
  2. gje pålegg om
    Døme
    • han var instruert om ikkje å seie noko

mjølkebutikk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

om eldre forhold: butikk som sel mjølk og visse andre daglegvarer som brød og pålegg

klissete

adjektiv

Tyding og bruk

  1. Døme
    • klissete pålegg;
    • vere klissete på fingrane
  2. som er prega av påtrengjande romantikk (2) eller erotikk (1);
    Døme
    • klissete prat;
    • ei klissete historie

maule

maula

verb

Opphav

av tysk maul ‘munn’; samanheng med mule (1 og mumle

Tyding og bruk

  1. tyggje, ete seint, gomle
  2. ete berre eitt slag mat utan det som høyrer til
    Døme
    • maule kjøt;
    • maule pålegg

landgang

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. det å gå i land frå eit fartøy;
    det å setje i land militære troppar (på fiendtleg territorium)
    Døme
    • bli nekta landgang;
    • gjere landgang;
    • den allierte landgangen i Frankrike
  2. bru eller trapp frå fartøy til bryggje eller kai
    Døme
    • ta inn landgangen
  3. lang brødskive med fleire slag pålegg

kjøtpålegg, kjøttpålegg

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

Døme
  • eg liker godt skinke og anna kjøtpålegg

kabaretfat

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

oppdelt fat til servering av ulike småretter, pålegg eller liknande

ilegging

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å ileggje nokon straff eller gje pålegg om noko
Døme
  • ilegging av straffetoll