Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 1084 oppslagsord

grunde

grunda

verb

Opphav

samanheng med grune

Tyding og bruk

tenkje (vel og lenge), fundere, spekulere;
Døme
  • gå og grunde på livet;
  • grunde ut ei løysing;
  • dei låg og grunda på det som hadde skjedd
  • brukt som adverb
    • ‘nei,’ sa han grundande;
    • ho stirde grundande ut i lufta
Artikkelside

grueleg

adjektiv

Tyding og bruk

  1. frykteleg, fæl
    Døme
    • det var eit grueleg syn;
    • dei gav meg eit grueleg dilemma
  2. brukt som adverb: svært
    Døme
    • ho er grueleg sterk;
    • det er grueleg varmt ute
Artikkelside

grov 3

adjektiv

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. sett saman av store delar eller partiklar;
    storbygd, kraftig, tjukk, klumpete;
    til skilnad frå fin (9)
    Døme
    • ein stor og grov kar;
    • grovt tømmer;
    • grov sand;
    • grovt sandpapir;
    • grovt brød;
    • grove andletsdrag;
    • grov hud
  2. lite detaljert, unyansert, lite nøyen
    Døme
    • få eit grovt overslag;
    • vi gjorde berre ei grov måling;
    • eg er i grove trekk samd med deg
    • brukt som adverb
      • hogge noko grovt til;
      • grovt skissert
  3. stor, alvorleg, brutal
    Døme
    • eit grovt tjuveri;
    • ta grov betaling;
    • ha grovt med pengar;
    • bli dømd for grov vald
    • brukt som adverb
      • lyge grovt
  4. mørk, djup
    Døme
    • han har ikkje særleg grov stemme
  5. dryg, udanna, uhøfleg, rå;
    som er på kanten
    Døme
    • ho er grov i kjeften;
    • fortelje ei grov historie;
    • kome med grove skuldingar;
    • vil du høyre ein grov vits?

Faste uttrykk

  • det grøvste
    det viktigaste eller mest vesentlege;
    størsteparten
  • grov kam
    kam med stort mellomrom mellom tennene
  • grov sjø
    (sjø med) store bølgjer
Artikkelside

gruppevis

adjektiv

Tyding og bruk

som skjer eller opptrer i grupper
Døme
  • gruppevis frammøte
  • brukt som adverb:
    • kome gruppevis
Artikkelside

grom

adjektiv

Opphav

samanheng med gram (3 og grim (2; same opphav som grum (1

Tyding og bruk

  1. gild, framifrå, storveges
    Døme
    • ein grom bil;
    • dette er gromme greier;
    • det grommaste rommet i huset
    • brukt som adverb
      • koret song gromt
  3. Døme
    • gjer dette, så er du grom
Artikkelside

glødande

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som glør;
    brennande, varm, lysande
    Døme
    • glødande jern
  2. brukt forsterkande om noko som er varmt
    Døme
    • sola gav glødande varme heile dagen
    • brukt som adverb:
      • panna er glødande varm
  3. engasjert, lidenskapeleg;
    med sterke kjensler
    Døme
    • ein glødande forkjempar;
    • ha ei glødande interesse for temaet
    • brukt som adverb:
      • ho er glødande oppteken av miljøvern

Faste uttrykk

  • samle glødande kol på hovudet til nokon
    løne vondt med godt, og slik vekkje samvitsnag
Artikkelside

glupsk

adjektiv

Tyding og bruk

grådig (etter mat)
Døme
  • ein glupsk ulv
  • brukt som adverb:
    • ete glupsk
Artikkelside

global

adjektiv

Opphav

av globus

Tyding og bruk

som gjeld heile jordkloten;
Døme
  • globale utfordringar;
  • sjå noko i ei globalt perspektiv;
  • globalt ansvar
  • brukt som adverb:
    • vi må tenkje globalt og langsiktig

Faste uttrykk

Artikkelside

glimrande

adjektiv

Opphav

presens partisipp av glimre

Tyding og bruk

framifrå, ypparleg
Døme
  • ein glimrande prestasjon
  • brukt som adverb:
    • det gjekk glimrande
Artikkelside

gledestrålande

adjektiv

Tyding og bruk

som stråler av glede
Døme
  • ho kom gledestrålande og fortalde om hendinga
  • brukt som adverb:
    • ‘hurra!’ ropte han gledestrålande
Artikkelside
Side 4 av 109