Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 28 oppslagsord

onanere

onanera

verb

Opphav

jamfør onani

Tyding og bruk

tilfredsstille seg sjølv seksuelt ved å stimulere eige kjønnsorgan;
Artikkelside

nære 2

næra

verb

Opphav

truleg frå lågtysk neren ‘underhalde’, jamfør norrønt næra; samanheng med nøre (2

Tyding og bruk

  1. gje næring til;
    fø (1), halde opp
    Døme
    • nære plantene;
    • landet kan knapt nære folket sitt
  2. halde i gang eller ved like;
    Døme
    • dagdrøyming nærer fantasien;
    • eg vil ikkje nære sladderen
  3. ha i hugen, kjenne på;
    Døme
    • nære interesse for noko;
    • dei nærer stor kjærleik til musikken;
    • han nærer inga frykt for det ukjende

Faste uttrykk

  • nære ein slange ved sitt bryst
    hjelpe ein som seinare blir ein trugsel eller som kan skade ein
  • nære seg
    livnære, livberge
    • dyra nærer seg av graset;
    • det var så vidt vi kunne nære oss;
    • lykka hennar nærte seg frå kjærleiken
Artikkelside

motivere

motivera

verb

Opphav

frå fransk; jamfør motiv

Tyding og bruk

  1. gje motivasjon;
    skape lyst og ynske hos nokon;
    påverke, oppmuntre, stimulere
    Døme
    • motivere elevane til auka innsats;
    • vere motivert for oppgåva;
    • ho motiverer jenter til å søkje teknisk utdanning
  2. vere motiv (1) for;
    Døme
    • dei motiverte røykjeforbodet med brannfare
Artikkelside

inspirere

inspirera

verb

Opphav

av latin inspirare ‘blåse, ande inn, setje mot i’

Tyding og bruk

  1. gjere oppglødd;
    gje inspirasjon;
    Døme
    • opplevinga inspirerte han til eit dikt;
    • kjenne seg inspirert av noko;
    • avgjerda syntest vere inspirert av regjeringa
    • brukt som adjektiv:
      • arbeide i eit inspirerande miljø
  2. i religiøst språk: fylle med ånd
    Døme
    • Bibelen er inspirert av Gud
  3. trekkje luft inn;
    puste inn;
    til skilnad frå ekspirere
Artikkelside

nøring

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt nǿring

Tyding og bruk

  1. det å gjere opp eld;
    Døme
    • nøring i omnen
  2. det å stimulere;
    styrking;
    Døme
    • lidenskapen får nøring
Artikkelside

indusere

indusera

verb

Opphav

frå latin , av in ‘i, på’ og ducere ‘føre, leie’

Tyding og bruk

  2. i fysikk: få fram elektrisk straum eller magnetisme ved induksjon (2)
  3. i biologi: framkalle eller stimulere endring eller reaksjon
    Døme
    • indusere ein fødsel
Artikkelside

induksjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin , av inducere ‘føre inn’; jamfør indusere

Tyding og bruk

  1. i filosofi: det å slutte frå ei rekkje einskildtilfelle til det allmenne;
  2. i fysikk: det å få fram elektrisk straum i ein leiar ved å endre magnetfeltet rundt
    Døme
    • elektrisk induksjon
  3. i biologi: det at visse celler eller stoff, særleg under fosterutviklinga, utløyser ein bestemt vekst hos visse andre celler eller gjer at visse andre stoff blir laga
  4. i medisin: det å framkalle eller stimulere til ein ønskt respons

Faste uttrykk

  • elektromagnetisk induksjon
    produksjon av elektrisitet ved å endre den magnetiske fluksen (1 gjennom ein straumkrins
  • elektrostatisk induksjon
    det at elektrisk ladning blir utvikla på overflata av ein leiar (3) når leiaren blir plassert i eit elektrostatisk felt
Artikkelside

pirre

pirra

verb

Tyding og bruk

  1. Døme
    • pirre nysgjerrigheita
    • brukt som adjektiv:
      • pirrande musikk
  2. Døme
    • pirre ganen
Artikkelside

pigge seg opp

Tyding og bruk

stimulere, stramme (seg) opp;
Sjå: pigge
Artikkelside

framelske

framelska

verb

Tyding og bruk

elske fram;
støtte opp om;
hjelpe, stimulere
Døme
  • framelske det gode i den einskilde
Artikkelside
Side 2 av 3