Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
65 результатів

Словник букмола 25 oppslagsord

klatre

дієслово

Походження

fra lavtysk , opprinnelig ‘klebe (seg) til’

Значення та вживання

  1. arbeide seg oppover eller nedover med hender eller føtter;
    Приклад
    • klatre opp i et tre;
    • klatre i fjellet
  2. i overført betydning: stige i gradene;
    Приклад
    • klatre oppover rangstigen
  3. om plante: vokse oppetter noe
Сторінка статті

tind

іменник чоловічий

Походження

norrønt tindr

Значення та вживання

  1. takk (2 i redskap
    Приклад
    • tindene i en rive;
    • gaffel med fire tinder
  2. høy og spiss fjelltopp
    Приклад
    • alpelignende fjell med ville, forrevne tinder
  3. i overført betydning: øverste nivå i en utvikling eller i et hierarki
    Приклад
    • klatre til maktens høyeste tinder;
    • nå berømmelsens tinder
Сторінка статті

tre 1

іменник середній

Походження

norrønt tré

Значення та вживання

  1. flerårig plante som har kraftige røtter og forholdsvis høy og kraftig stamme med greiner og kvister som bærer blader, barnåler, kongler, nøtter, blomster eller frukter
    Приклад
    • et gammelt og kroket tre;
    • løpe inn mellom trærne;
    • hogge et tre;
    • klatre opp i et tre;
    • henge i treet
  2. materiale av stamme, grener eller røtter fra tre (1, 1);
    Приклад
    • veggene er av tre;
    • skjære ut i tre
  3. stykke eller redskap (opprinnelig) av tre (1, 2)
  4. noe som har form som et tre (1, 1);

Фіксовані вирази

  • ikke vokse på trær
    være sjelden
    • slike talenter vokser ikke på trær
  • midt på treet
    midt mellom ytterlighetene; noe middels
    • resultatet var midt på treet
Сторінка статті

stige 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt stigi

Значення та вживання

  1. redskap til å klatre i som består av to parallelle stenger med trinn mellom
    Приклад
    • klatre i en stige;
    • stå i stigen og male
  2. i overført betydning: mulighet for høyere sosial anseelse
    Приклад
    • befinne seg på maktens stige

Фіксовані вирази

  • dra/trekke stigen opp etter seg
    ikke la andre få glede av hva en selv har oppnådd
    • boligeierne har dratt stigen opp etter seg;
    • hun trakk stigen opp etter seg
Сторінка статті

slett 2

прикметник

Походження

norrønt slettr, betydning 3 fra tysk schlecht

Значення та вживання

  1. Приклад
    • klatre oppover slette fjellet;
    • slett som et golv;
    • slette jorder
  2. som adverb: beintfram, simpelthen
    Приклад
    • rett og slett
  3. Приклад
    • gå slett kledd;
    • ha en slett moral;
    • hun er en slett husmor;
    • en slett bok
Сторінка статті

opp

прислівник

Походження

norrønt upp

Значення та вживання

  1. fra lavere til høyere sted, grad, trinn eller lignende;
    motsatt ned (1)
    Приклад
    • klatre opp på taket;
    • dra opp i åsen;
    • kom hit opp!
    • løfte noe opp;
    • gå opp til eksamen;
    • saken skal opp i retten
    • brukt som preposisjon
      • løpe opp trappa
  2. til sittende eller stående stilling
    Приклад
    • sette seg opp;
    • stå opp tidlig
  3. fra et punkt under en overflate og gjennom den;
    fram i lyset, til syne
    Приклад
    • grave opp;
    • dukke opp;
    • ugjerningen kom opp til slutt;
    • lete opp noen;
    • finne opp noe nytt
  4. fra kysten, innover i landet;
    nordover
    Приклад
    • reise opp til Tromsø
    • brukt som preposisjon
      • seile opp elva;
      • de kjørte opp dalen
  5. brukt i uttrykk for at noe øker eller stiger
    Приклад
    • svelle opp;
    • gå opp i vekt;
    • prisene går opp;
    • varme opp huset;
    • lade opp før konkurransen;
    • dette blir dobbelt opp
  6. brukt i uttrykk for at noe har retning fram mot noe eller er tett ved det
    Приклад
    • gå opp til talerstolen;
    • båten kom opp på siden av oss;
    • legge skuta opp mot vinden
  7. om tid: fram
    Приклад
    • helt opp til vår tid
  8. brukt i uttrykk for at noe går fra lukket til åpen tilstand eller at noe blir oppløst eller splittet
    Приклад
    • lukke opp døra;
    • sperre opp øynene;
    • låse opp skrinet;
    • løse opp en knute;
    • rive opp arket;
    • skjære opp brødet
  9. brukt i uttrykk for at noe blir samlet i en hop eller kommer i en viss rekkefølge eller orden
    Приклад
    • hope seg opp;
    • legge seg opp penger;
    • elevene stilte opp;
    • han ropte opp navnene;
    • måle opp avstanden
  10. brukt i uttrykk for at en prosess blir ført helt til endes
    Приклад
    • spise opp maten;
    • huset brant opp;
    • rydde opp;
    • bygge opp gården igjen

Фіксовані вирази

  • opp og ned
    • fram og tilbake (på)
      • gå opp og ned på gulvet;
      • vandre opp og ned gatene
    • fra en tilstand til en annen
      • det går opp og ned her i livet
  • rett opp og ned
    • i rett, oppreist stilling
    • urørlig, uten å foreta seg noe
      • de stod rett opp og ned og ventet på beskjed
  • se opp til
    sette høyt;
    beundre
  • sette seg opp mot
    gjøre motstand eller opprør mot
    • de satte seg opp mot politiet
  • være opp til noen
    brukt for å uttrykke at noen har rett (og makt) til, eller ansvar for, å avgjøre noe
    • det er ikke opp til henne å bestemme dette;
    • hadde det vært opp til meg, ville vi gått rett hjem
Сторінка статті

klatte

дієслово

Походження

av klatt; jamfør klatre

Значення та вживання

  1. lage (farge)klatter
    Приклад
    • han klatter og maler litt
  2. fordele i småporsjoner

Фіксовані вирази

  • klatte bort
    ødsle vekk
    • klatte bort pengene sine
Сторінка статті

i 2

прийменник

Походження

norrønt í

Значення та вживання

  1. omgitt eller omsluttet av noen eller noe;
    innenfor et område, en gruppe, en institusjon eller lignende
    Приклад
    • bo i et hus;
    • ligge i jorda;
    • et hull i veggen;
    • i sør;
    • nede i dalen;
    • stå i forgrunnen;
    • ute i mørket;
    • være i skogen;
    • i Norge;
    • i hele verden;
    • han kom i en stor, sid frakk;
    • ha hendene i lomma;
    • det står i brevet;
    • arbeide i en butikk;
    • gå i første klasse;
    • med sorg i hjertet
  2. blandet med
    Приклад
    • det er vann i melka
  3. med bevegelse mot noe eller inn på et visst avgrenset område eller lignende
    Приклад
    • slå vann i glasset;
    • klatre opp i et tre;
    • slå noen i hodet;
    • gripe tak i noe;
    • hun hvisket meg noe i øret;
    • gå i kirken
  4. brukt til å knytte sammen to like substantiv: like inntil eller innpå;
    like etter
    Приклад
    • vi bor vegg i vegg;
    • det gikk slag i slag hele ferien
  5. med form eller utseende som
    Приклад
    • stå i en bue;
    • gå i ring
  6. mot en ytre flate
    Приклад
    • klappe i hendene;
    • slå hånden i bordet
  7. brukt for å betegne en tilstand, sinnsstemning, virksomhet eller lignende
    Приклад
    • leve i fred;
    • sitte godt i det;
    • få noe i stand;
    • falle i søvn;
    • være i sin beste alder;
    • være i gang;
    • stå i stampe;
    • sette penger i aksjer;
    • dele noe i tre deler;
    • slå noe i små biter
  8. brukt for å betegne middel, emne, form, måte, mening eller lignende
    Приклад
    • feste båten i et tau;
    • si noe i spøk;
    • betale 40 000 i skatt;
    • tale i lignelser;
    • en byste i marmor;
    • få lønn i varer;
    • Kongens fortjenstmedalje i gull;
    • trekke i langdrag;
    • i beste mening
  9. brukt om tid
    Приклад
    • i gamle dager;
    • i morgen;
    • i juli;
    • i øyeblikket;
    • i vår tid;
    • i våronna;
    • det skjedde i 2021;
    • talen varte i en time;
    • han bodde der i mange år
  10. brukt i uttrykk for at noe er en del av en helhet
    Приклад
    • eplet er delt i tre deler;
    • et skuespill i fem akter;
    • han hadde del i gården
  11. med hensyn til;
    når det gjelder
    Приклад
    • være flink i idrett;
    • de er dårlige i matte;
    • du er alltid så stor i kjeften;
    • gå fram i alder og visdom;
    • ha rett i noe
  12. brukt ved ord for materiale, virksomhet, fagområde og lignende
    Приклад
    • arbeide i tre;
    • professor i historie
  13. brukt ved ord for noe eller noen som en følelse er rettet mot
    Приклад
    • han er glad i mat;
    • han var forelsket i henne;
    • jeg gir blaffen i det
  14. brukt som adverb i forbindelse med visse verb
    Приклад
    • ta i;
    • sette i;
    • stemme i;
    • henge i

Фіксовані вирази

  • i ett og alt
    fullstendig, på alle måter
    • vi to er enige i ett og alt
  • i og for seg
    i seg selv;
    ene og alene
    • det er i og for seg ikke så rart
Сторінка статті

klyve

дієслово

Походження

norrønt klífa

Значення та вживання

gå eller bevege seg med store skritt oppover (klyve);
Приклад
  • klyve opp på en stol;
  • hun kløv opp skrenten
Сторінка статті

klatrestativ

іменник середній

Значення та вживання

stativ av tre eller metall som barn kan leke og klatre i;
Приклад
  • grøntområde med klatrestativ og sandkasse
Сторінка статті

Словник нюношка 40 oppslagsord

klatre 1

klatra

дієслово

Походження

frå lågtysk , opphavleg ‘kleime (seg) til’

Значення та вживання

  1. ta seg fram med føtene og hendene oppover eller nedover eller over hindring;
    Приклад
    • klatre i fjellet;
    • klatre opp i eit tre
  2. i overført tyding: stige i gradene;
    Приклад
    • klatre oppover rangstigen
  3. om plante: vekse oppetter noko
Сторінка статті

klatre 2

klatra

дієслово

Походження

truleg samanheng med klatt

Значення та вживання

  1. banke, hamre smått og vedhaldande
  2. arbeide seint og dårleg;
Сторінка статті

klette

kletta

дієслово

Походження

samanheng med klatre (2 og klatte

Значення та вживання

måle seg med nokon
Сторінка статті

høgd, høgde 1

іменник жіночий

Походження

av høg (1

Значення та вживання

  1. utstrekning oppover;
    til skilnad frå breidd (1, 1) og lengd (1)
    Приклад
    • høgd: 1,80 m;
    • vekse i høgda
  2. nivå i høve til eit lågare nivå
    Приклад
    • flyet taper høgd
  3. stad eller nivå høgt oppe;
    høgare luftlag
    Приклад
    • sveve i høgda
  4. terrengformasjon som ris opp over omgjevnaden;
  5. høgareliggjande strøk eller lende
    Приклад
    • feire påske i høgda
  6. i idrett: høgdehopp
    Приклад
    • hoppe høgd;
    • han var best i høgd
  7. horisontal avdeling av noko;
    Приклад
    • bu i andre høgda;
    • hus på tre høgder
  8. i musikk: øvste, høgaste tonane i skalaen eller i ei røyst;
    jamfør tonehøgd
  9. grad av storleik, utvikling eller liknande
    Приклад
    • prisane når nye høgder;
    • vere på høgda av karrieren;
    • han har ikkje vore heilt på høgda i det siste

Фіксовані вирази

  • høgd over havet
    fastsett mål på kor høgt noko ligg over havflata;
    forkorta hoh.
    • 1000 meters høgd over havet
  • i høgda
    • oppetter
      • byggje i høgda;
      • klatre i høgda
    • i høgareliggjande strok
      • det ligg snø i høgda
    • ikkje meir enn;
      maksimalt, høgst
      • dette har i høgda akademisk interesse;
      • det tek i høgda to timar
  • på høgd med
    • like god;
      jamgod
      • han var på høgd med dei beste
    • på omtrent same breiddegrad som
  • på høgd med situasjonen
    i stand til å ha kontroll
    • ho kjende seg på høgd med situasjonen;
    • han er ikkje på høgd med situasjonen
  • ta høgd for
    ta med i vurderinga, i planlegginga
    • det vart teke høgd for opp mot 70 anløp i året
Сторінка статті

tre 1

іменник середній

Походження

norrønt tré

Значення та вживання

  1. fleirårig plante som har kraftige røter og meir eller mindre høg og kraftig stamme med greiner og kvister som ber blad, barnåler, kongler, nøtter, blomstrar eller frukter
    Приклад
    • eit høgt og vakkert tre;
    • sitje i skuggen frå trea;
    • plante eit tre;
    • klatre opp i eit tre;
    • hengje i treet
  2. materiale av stammer, greiner eller røter frå tre (1, 1);
    Приклад
    • kjøkeninnreiing i tre;
    • spikke ein figur av tre
  3. stykke eller reiskap (opphavleg) av tre (1, 2)
  4. noko som er forma som eit tre (1, 1);

Фіксовані вирази

  • ikkje vekse på tre
    vere sjeldan
    • gode kokkar veks ikkje på tre
  • midt på treet
    middels
    • resultatet var midt på treet
Сторінка статті

trapp

іменник жіночий

Походження

frå lågtysk, av trappen ‘stige tungt, stampe’

Значення та вживання

  1. rekkje av steg eller avsatsar som fører oppover eller nedover til eit anna plan eller nivå
    Приклад
    • ho gjekk opp trappa;
    • han kom ned trappa;
    • klatre opp ei brei trapp
  2. avsats framfor inngangsdør;
    Приклад
    • sitje på trappa og vente;
    • gå ut på trappa
  3. rekkje av avsatsar som liknar ei trapp (1);
    jamfør laksetrapp

Фіксовані вирази

  • på trappene
    i vente;
    i kjømda
  • slite trappene hos
    kome ofte til
Сторінка статті

stige 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt stigi, stegi

Значення та вживання

  1. reiskap til å klatre i som er sett saman av parallelle stenger med trinn mellom
    Приклад
    • klatre i ein stige;
    • stå i ein stige og måle
  2. i overført tyding: mogelgheit for høgare sosial vyrdnad
    Приклад
    • ein stige til makt og posisjon

Фіксовані вирази

  • dra/trekkje stigen opp etter seg
    ikkje la andre få glede av kva ein sjølv har oppnådd
    • dei velutdanna har drege stigen opp etter seg;
    • næringa trekkjer stigen opp etter seg
Сторінка статті

slett 3

прикметник

Походження

norrønt sléttr; i tyding 3 tysk schlecht

Значення та вживання

  1. Приклад
    • slette marker og åkrar;
    • slett som eit stovegolv
    • glatt, hål
      • skaftet var rundt og slett;
      • klatre i slette bergveggen
  2. Приклад
    • rett og slett
  3. Приклад
    • ei slett framsyning;
    • ha ein slett moral
Сторінка статті

opp

прислівник

Походження

norrønt upp

Значення та вживання

  1. frå lågare til høgare stad, grad, steg eller liknande;
    motsett ned (1)
    Приклад
    • klatre opp på taket;
    • dra opp i åsen;
    • kom hit opp;
    • lyfte noko opp;
    • vatnet steig opp til merket;
    • brette opp skjorteermane;
    • gå opp til eksamen;
    • saka skal opp i retten
    • brukt som preposisjon
      • gå opp bakken
  2. til sitjande eller ståande stilling
    Приклад
    • reise seg opp;
    • stå opp om morgonen
  3. frå eit punkt under ei overflate og gjennom henne;
    fram i lyset, til syne
    Приклад
    • grave opp ein skatt;
    • dukke opp;
    • leite opp bortkomne ting;
    • ugjerninga kom til slutt opp;
    • finne opp noko
  4. frå kysten, innover i landet;
    nordover
    Приклад
    • reise opp til Finnmark
    • brukt som preposisjon
      • segle opp elva;
      • dei er på veg opp dalen
  5. brukt i uttrykk for at noko aukar eller stig
    Приклад
    • svelle opp;
    • eg har gått opp to kilo;
    • prisane gjekk opp;
    • varme opp maten;
    • lade opp bilen;
    • lære opp elevane;
    • dobbelt opp
  6. brukt i uttrykk for at noko har retning fram mot noko eller er tett ved det
    Приклад
    • gå opp mot scena;
    • leggje båten opp mot vinden;
    • stå opp med veggen
  7. om tid: fram
    Приклад
    • heilt opp til våre dagar
  8. brukt i uttrykk for at noko går frå lukka til open tilstand eller at noko blir oppløyst eller splitta
    Приклад
    • late opp døra;
    • låse opp;
    • få opp auga;
    • få opp ein knute;
    • løyse opp sukkeret;
    • rive opp arket;
    • skjere opp steika
  9. brukt i uttrykk for at noko blir samla i ein hop eller kjem i ei viss rekkjefølgje eller ein viss skipnad
    Приклад
    • dunge opp;
    • setje opp ein rekneskap;
    • dei stilte seg opp;
    • telje opp varene;
    • rope opp
  10. brukt i uttrykk for at ein prosess blir ført heilt til endes
    Приклад
    • ete opp maten;
    • brenne opp noko;
    • vaske opp;
    • rydde opp;
    • pusse opp

Фіксовані вирази

  • opp og ned
    • att og fram (på)
      • gå opp og ned på stovegolvet;
      • gå opp og ned hovudgata
    • frå ein tilstand til ein annan
      • det går opp og ned på børsen
  • rett opp og ned
    • i rak, oppreist stilling
    • stiv, rådvill
      • ho sat rett opp og ned og stirte framfor seg
  • setje seg opp mot
    gjere motstand mot
    • dei set seg opp mot tradisjonen
  • sjå opp til
    setje høgt;
    beundre, dyrke (2, 4)
  • vere opp til nokon
    brukt for å uttrykkje at nokon har rett (og makt) til, eller ansvar for, å avgjere noko
    • hadde det vore opp til meg, ville vi utsett reisa;
    • no var det berre opp til henne
Сторінка статті

kludre

kludra

дієслово

Походження

av lågtysk kluteren

Значення та вживання

  1. skrive stygt;
    Приклад
    • kludre noko på veggen
  2. røre ved;
    Приклад
    • kva er det du kludrar med?
    • vi må ikkje kludre med språket vårt
  3. gjere dårleg arbeid;
    klatre (2, 2), rote med
    Приклад
    • kludre til situasjonen

Фіксовані вирази

  • kludre det til
    øydeleggje for noko eller nokon
    • dei kludra det til for seg
Сторінка статті