Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
144 treff

Bokmålsordboka 61 oppslagsord

anskreven, anskrevet

adjektiv

Opphav

av foreldet anskrive ‘oppført i regnskap’

Betydning og bruk

likt eller vurdert på en viss måte
Eksempel
  • være vel anskreven
Artikkelside

Nynorskordboka 83 oppslagsord

eksponentiell

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som gjeld eksponentar
    Døme
    • eksponentiell notasjon
  2. som utviklar seg likt ein eksponentialfunksjon;
    som blir stadig større eller utviklar seg etter ei stadig brattare kurve;
    til skilnad frå lineær (1)
    Døme
    • me forventar ein eksponentiell auke;
    • ein eksponentiell vekst i folkesetnaden
Artikkelside

serielån

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

lån (2, 2) som blir betalt tilbake med likt avdrag kvar gong, pluss rente; til skilnad frå annuitetslån
Artikkelside

ditten

substantiv hankjønn

Opphav

utvida form av ditt

Faste uttrykk

  • ditten og datten
    ditt og datt, likt og ulikt
    • menneske som har peiling på ditten og datten
Artikkelside

rosebragd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

i veving: bragd (4) med to fargar i innslaget, og likt mønster med motsette fargar på kvar side
Døme
  • eit åkle i rosebragd
Artikkelside

ynde 2

ynda

verb

Opphav

jamfør bokmål, dansk ynde; truleg samanheng med unne eller omlaga av dette under påverknad av I ynde

Tyding og bruk

  1. like særs godt
    Døme
    • læraren yndar Arne framfor dei andre barna;
    • han yndar å snakke om seg sjølv
    • i perfektum partisipp:
      • ein ynda tilhaldsstad;
      • dei mest ynda diktarane våre
  2. refleksivt, i uttrykk:
    Døme
    • han forstod å ynde seg inn hos sjefen

Faste uttrykk

  • ynde seg inn hos
    prøve å bli likt av (nokon)
Artikkelside

veksle

veksla

verb

Opphav

frå tysk, jamfør norrønt víxla ‘byte’; sjå veksel

Tyding og bruk

  1. Døme
    • veksle ein tiar i to femmarar;
    • veksle (inn) punda i norske pengar;
    • veksle nokre ord;
    • veksle blikk;
    • veksle hogg og slag
  2. Døme
    • sol veksla med regn;
    • det veksla mellom smil og tårer
    • i presens partisipp:
      • vekslande vêr – ustadig vêr
    • i stafett:
      • veksle likt
    • i skeiserenn: skifte bane
      • veksle føre parkameraten

Faste uttrykk

  • veksle svart
    veksle valuta ulovleg
Artikkelside

upopulær

adjektiv

Tyding og bruk

  1. dårleg likt
    Døme
    • eit upopulært tiltak;
    • ein upopulær politikar;
    • gjere seg, bli upopulær på framlegget
  2. skriven for eit snevert publikum;
    åndeleg krevjande
    Døme
    • upopulære skrifter;
    • ei upopulær framstilling av emnet
Artikkelside

ulik

adjektiv

Opphav

norrønt úlíkr

Tyding og bruk

  1. ikkje lik;
    som skil seg frå;
    annleis (enn), forskjellig (frå)
    Døme
    • ho er ulik mor si;
    • dette er ulikt deg – ikkje typisk for deg;
    • eit tal ulikt null
  2. Døme
    • gjere noko ulikt – fare stygt åt
  3. Døme
    • () likt og ulikt – (gjette på, snakke om) alt slag, laust og fast, viktig og uviktig
  4. Døme
    • kjenne seg ulik
  5. i fleirtal: nokre, fleire, ymse, forskjellige
    Døme
    • prøve ulike måtar;
    • i ulike land
Artikkelside

typisk

adjektiv

Tyding og bruk

som er spesiell for ein viss type eller eit visst individ;
Døme
  • gribben er ein typisk åtselfugl;
  • desse draga er typiske hos Ibsen;
  • målarstykket er typisk romantisk el. typisk romantikk;
  • det er typisk (for) han å gløyme dette – likt han;
  • og så litt for sein! Er det ikkje typisk!
Artikkelside

tangere

tangera

verb

Opphav

latin ‘røre ved’

Tyding og bruk

  1. i matematikk: i eitt punkt røre ved;
    kome nær
    • linja tangerer kurva;
    • vegtraseen tangerer eigedomen
  2. òg i overført tyding: kome inn på, nemne i farten
    • dei tangerte problemet
  3. i idrett: kome likt med (eit oppnådd resultat, ein rekord og liknande)
    • tangere rekorden
Artikkelside
Side 7 av 9