Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
311 treff

Bokmålsordboka 117 oppslagsord

bordfrukt

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

frukt av så god kvalitet at den kan spises rå; til forskjell fra matfrukt
Artikkelside

bluesrock

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

rock med innslag av blues
Eksempel
  • knallhard, rå bluesrock
Artikkelside

balstyring

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

person som er vanskelig å rå med
Eksempel
  • disse to balstyringene blir vanskelig å oppdra
Artikkelside

sashimi

substantiv hankjønn

Opphav

japansk

Betydning og bruk

rett av oppskåret rå, fersk fisk
Artikkelside

waldorfsalat

substantiv hankjønn

Opphav

etter Waldorf Astoria Hotel i New York

Betydning og bruk

salat av rå epleskiver, selleri, valnøtter og majones
Artikkelside

valte

verb

Opphav

tysk walten ‘herske, rå over’

Betydning og bruk

i uttrykket
Eksempel
Artikkelside

utkomme 1

substantiv intetkjønn

Opphav

av utkomme (2 betydning 1 trolig etter tysk

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • ha et solid utkomme
  2. Eksempel
    • se seg utkomme til noe;
    • det er ikke utkomme med dem – de er umulige å rå med eller bringe til fornuft
Artikkelside

ukultivert

adjektiv

Betydning og bruk

Eksempel
  • en rå og ukultivert person;
  • oppføre seg ukultivert
Artikkelside

tyrannisk

adjektiv

Betydning og bruk

hard, rå, dominerende, altfor herskesyk
Eksempel
  • tyrannisk person, oppførsel
Artikkelside

tvilrådig

adjektiv

Opphav

av rå (5

Betydning og bruk

som er i tvil, uviss, usikker
Artikkelside

Nynorskordboka 194 oppslagsord

sur 2

adjektiv

Opphav

norrønt súrr; samanheng med suge (2

Tyding og bruk

  1. om lukt, smak: ram, skarp, vond, motsett søt (1)
    Døme
    • sure plommer;
    • få sure oppstøytar;
    • sur røyk;
    • snadda var sur;
    • mjølka hadde vorte sur
  2. i kjemi: som har eigenskapar som ei syre;
    som har ein pH-verdi under 7, motsett basisk
    Døme
    • ei sur løysning;
    • sur nedbør;
    • sure vassdrag
  3. Døme
    • sur jord
    • rennande
      • sure auge
  4. kald og rusken;
    Døme
    • det er surt ute i dag;
    • sur vind
  5. Døme
    • surt slit;
    • gjere livet surt for ein
  6. Døme
    • sint og sur
Artikkelside

kautsjuk

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, frå spansk caucho; av quechua kawchu ‘flytande tre’

Tyding og bruk

rå naturgummi som blir vunne ut av mjølkesafta av visse tropiske planter
Artikkelside

brase 1

brasa

verb

Opphav

gjennom nederlandsk, frå fransk; jamfør bras (1

Tyding og bruk

svinge ei rå (2, 2) med brasane (1;
stille rærne slik at vinden fell på segla attanfrå
Artikkelside

hjelpe

hjelpa

verb

Opphav

norrønt hjalpa

Tyding og bruk

  1. yte hjelp (til);
    verke med, arbeide til beste for, stø
    Døme
    • hjelpe ein med noko;
    • hjelpe ein i naud;
    • hjelpe ein gammal ven;
    • hjelpe til i onna;
    • hjelpe til med noko;
    • hjelpe ein med eit lån;
    • hjelpe kvarandre
  2. brukt i utrop
    Døme
    • hjelpe meg!
    • hjelpe og trøyste!
  3. ha verknad, gagne, nytte, forslå
    Døme
    • mosjon hjelper mot gikt;
    • det hjelper ikkje kva du seier

Faste uttrykk

  • det får ikkje hjelpe
    det kan vere det same
    • det får ikkje hjelpe om det gjer vondt
  • ei hjelpande hand
    hjelp, støtte;
    handsrekking
    • ho gav meg ei hjelpande hand;
    • flyktningane fekk ei hjelpande hand
  • hjelpast åt
    hjelpe kvarandre
  • hjelpe fram
    fremje
  • hjelpe på
    gjere monn
    • det hjelper godt på
  • hjelpe seg med
    ta i bruk; greie seg med
  • hjelpe seg som best ein kan
    greie seg så godt ein kan med midla ein har
  • ikkje kunne hjelpe for
    ikkje kunne rå for;
    ikkje kunne hindre
    • eg kan ikkje hjelpe for det
  • kunne hjelpe seg sjølv
    greie seg utan hjelp frå andre
Artikkelside

sitje inne med

Tyding og bruk

rå eller disponere over;
ha;
Sjå: inne
Døme
  • sitje inn med alle svara
Artikkelside

inne

adverb

Opphav

norrønt inni; i tydinga ‘på moten’ frå engelsk

Tyding og bruk

  1. i det indre av, innanfor grensa av noko (i hus, rom eller liknande)
    Døme
    • halde seg inne;
    • inne i byen;
    • bu inne i landet;
    • det var nokon inne i huset;
    • det var ingen inne
  2. nær ved, attmed
    Døme
    • båten låg inne ved land
  3. ved målet;
    Døme
    • dei var inne i byen klokka ti
  4. om tid: komen, innleidd
    Døme
    • tida er inne;
    • ei ny tid er inne
  5. kjend med, innvigd
    Døme
    • vere godt inne i ei sak
  6. på moten;
    Døme
    • gjenbruk er inne for tida

Faste uttrykk

  • ha forma inne
    vere i form
  • halde seg inne med
    syte for å vere god ven med
    • det er best å halde seg inne med sjefen
  • sitje inne med
    rå eller disponere over;
    ha
    • sitje inn med alle svara
  • sitje inne
    vere i fengsel
  • sitje langt inne
    vere vanskeleg å oppnå
    • sigeren sat langt inne
  • stå inne for
    garantere for
  • vere inne på
    snakke om
Artikkelside

skalte og valte

Tyding og bruk

styre, rå etter eige hovud;
Sjå: skalte
Artikkelside

sluke rått

Tyding og bruk

godta (noko) kritikklaust;
Sjå: rå
Artikkelside

ikkje kunne hjelpe for

Tyding og bruk

ikkje kunne rå for;
ikkje kunne hindre;
Sjå: hjelpe
Døme
  • eg kan ikkje hjelpe for det
Artikkelside

rå med seg

Tyding og bruk

vakne, sanse seg;
Sjå: rå
Artikkelside
Side 6 av 20