Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
24 treff

Bokmålsordboka 3 oppslagsord

Nynorskordboka 21 oppslagsord

ørfin

adjektiv

Opphav

av ør- (1) og fin

Tyding og bruk

  1. særs fin, ørliten
    • den ørfine sanden
  2. særs veik
    • ein ørfin raudfarge i kinna
  3. særs nøye, nøyaktig
    • det var ørfint gjort
Artikkelside

vortesvin

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

klumpete dyr med stort hovud og vorter på kinna av den afrikanske villsvinslekta Phacochoerus
Artikkelside

trille 3

trilla

verb

Opphav

Tyding og bruk

  1. flytte, røre seg bortetter eit underlag med ei svivande rørsle;
    Døme
    • ballen trillar over golvet;
    • steinen trilla nedetter skråninga
    • falle
      • eplet trilla or den fulle kassa
    • strøyme
      • tårene trilla nedetter kinna
  2. la rulle, skyve rundt;
    skyve på hjul
    Døme
    • trille ball;
    • trille ei tønne;
    • trille ei vogn
  3. frakte, føre på trillebår
    Døme
    • trille stein, torv
Artikkelside

smilehol, smilehòl

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

hol, søkk som lagar seg på kinna hos somme når dei smiler
Artikkelside

skjegg

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt skegg; av skage (2 ‘stikke fram’

Tyding og bruk

  1. hår på leppene, haka og kinna på (mann)folk
    Døme
    • klippe hår og skjegg;
    • le, smile i skjegget – le, smile lurt, underfundig
  2. hakehår på visse dyr
    Døme
    • bukkeskjegg
    • tråd
      • torsken har skjegg
    • lange og tette hår på visse planter
      • skjegget på eit kornstrå
  3. del på nøkkel som går rundt i låsen og låser att eller opp
  4. Døme
    • takskjegg

Faste uttrykk

  • få skjegg på haka
    bli vaksen
  • mumle i skjegget
    tale ugreitt
  • sitje med skjegget i postkassa
    bli lurt, få lang nase
Artikkelside

rouge

substantiv hankjønn

Uttale

utt rusj

Opphav

fransk ‘raud’

Tyding og bruk

raud sminke (til kinna)
Artikkelside

rose 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt rós(a); frå latin

Tyding og bruk

  1. buskforma plante i rosefamilien, særleg prydbusk av slekta Rosa
    Døme
    • klatrerose;
    • nyperose
  2. plante som minner om rose (1, 1), men som høyrer til ein annan plantefamilie
    Døme
    • alperose;
    • nykkerose
  3. stor og fargerik blomster(krone) av rose (I,1 og 2)
    Døme
    • ein bukett raude roser
  4. noko som minner om rose (1, 3)
    Døme
    • frostrose;
    • kompassrose;
    • ha roser i kinna
    • figur, ornament som liknar blomstrar eller blad
      • brodere, måle roser

Faste uttrykk

  • dans på roser
    ikkje lett og sorglaust
  • strø roser på eins veg
    gjere livet triveleg, lett for ein
Artikkelside

glød

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. sterkt (raudt) skin eller skjær
    Døme
    • ha glød i auga, kinna
  2. Døme
    • tale med, utan glød;
    • mangle glød (i framføringa);
    • miste gløden (for saka)
Artikkelside

bondesmør

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

smør kinna på ein gard eller ei seter;
gardssmør; til skilnad frå frå meierismør
Artikkelside

blusse

blussa

verb

Opphav

av bluss

Tyding og bruk

  1. brenne med logande flammer;
    gje frå seg lys
    Døme
    • ei fyrstikkflamme som blussar nokre sekund
  2. Døme
    • blomstrane blussar
  3. Døme
    • kinna blussar av vinen;
    • vere så stolt at ein blussar i kinna
  4. gje signal med bluss (2)
    Døme
    • blusse etter los

Faste uttrykk

  • blusse opp
    • byrje å brenne kraftig (att);
      flamme opp
      • elden blussar opp;
      • skogbrannen blussa opp att
    • i overført tyding: kome kraftig til uttrykk;
      bli meir intens;
      auke
      • striden blussa opp
Artikkelside
Side 2 av 3