Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
26 treff

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 26 oppslagsord

sjuande

adjektiv

Opphav

norrønt sjaundi

Tyding og bruk

rekkjetal til sju;
7.;
som er nummer sju i ei rekkjefølgje
Døme
  • den sjuande (el. 7.) juli;
  • Haakon den sjuande (el. Haakon 7. el. VII)

Faste uttrykk

  • til sjuande og sist
    endeleg;
    til slutt;
    når alt kjem til alt
  • vere i den sjuande himmel
    vere svært glad og lykkeleg
Artikkelside

sjue

sjua

verb

Opphav

lydord

Tyding og bruk

Artikkelside

ti 1

substantiv hankjønn

Opphav

italiensk; sjå do (1

Tyding og bruk

sjuande tone i durskalaen (i staden for si (1, fordi alle tonenamna i rekkja skal ta til med ulik bokstav)
Artikkelside

horn

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt horn

Tyding og bruk

  1. utvokster av keratin på hovudet hos visse hovdyr
    Døme
    • kyr kan ha horn;
    • oksen tok han på horna og slengde han bortover
  2. hardvoren substans som horn (1) er laga av;
    Døme
    • knappar av horn;
    • vere hardt som horn
  3. gjenstand laga av horn av ku eller liknande
    Døme
    • blåse i horn;
    • drikke av hornet
  4. ting som liknar eller opphavleg likna horn (1)
  5. blåseinstrument av messing med traktforma opning
    Døme
    • han spelar horn i korpset
  6. lite, krumt bakverk med spiss i båe endane
    Døme
    • vi åt horn med ost til kvelds
  7. brukt i stadnamn: form i landskap som stikk ut eller liknar eit horn
    Døme
    • Romsdalshornet er ein av dei mest populære toppane i Noreg;
    • segle rundt Kapp Horn;
    • landa på Afrikas Horn

Faste uttrykk

  • engelsk horn
    treblåseinstrument som liknar obo, men er stemt ein kvint lågare enn ein vanleg obo
  • få horn
    bli bedregen av nokon
  • ha eit horn i sida til
    bere nag til nokon
  • hornet på veggen
    brukt om situasjon der den eldste, ofte i ei organisasjon, prøver å påverke med dei gammaldagse meiningane sine;
    jamfør sjuande far i huset
    • vi skal sleppe å høyre så mykje frå han som heng i hornet på veggen
  • renne/stange horna av seg
    ha ein vill og energisk periode for sidan å falle til ro
    • ho må få stange horna av seg medan ho er ung;
    • stormen har rent horna av seg
  • setje horn på
    vere utru (2 mot
  • ta tyren/oksen ved horna
    gå rett på vanskane
  • trekkje horna til seg
    slutte å vise motvilje
Artikkelside

pinse

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

norrønt píkisdagr, truleg gjennom dansk pinse, frå lågtysk pinxten; opphavleg frå gresk pentekoste ‘femtiande’

Tyding og bruk

  1. kristen høgtid som blir feira den sjuande søndagen etter påske til minne om at Den heilage ande kom til apostlane;
  2. jødisk takkefest for kornhausten
Artikkelside

mellomtrinn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. steg (4) mellom to (eller fleire) andre
  2. femte til sjuande klassetrinn i barneskulen
Artikkelside

leietone

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tone som leier opp mot grunntonen;
sjuande tone i ein skala
Artikkelside

juli

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin , etter Julius Cæsar

Tyding og bruk

den sjuande månaden i året
Døme
  • den siste veka i juli;
  • i juli månad;
  • ho er fødd 12. juli 1996
Artikkelside

hornet på veggen

Tyding og bruk

brukt om situasjon der den eldste, ofte i ei organisasjon, prøver å påverke med dei gammaldagse meiningane sine;
Sjå: horn
Døme
  • vi skal sleppe å høyre så mykje frå han som heng i hornet på veggen
Artikkelside

sjuande far i huset

Tyding og bruk

(etter folkeeventyret Den sjuande far i huset) eldre, gretten person som følgjer med på alt og vil ha det avgjerande ordet
Døme
  • pensjonisten har ikkje tenkt å bli ein sjuanda far i huset
Artikkelside
Side 1 av 3