Avansert søk

8 treff

Nynorskordboka 8 oppslagsord

skalk 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt skalkr ‘tenar, slyngel’; truleg frå lågtysk

Tyding og bruk

skalk 2

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. endeskive, endestykke;
    jamfør brødskalk
    Døme
    • dei fekk berre skalkar og skorper å ete
  2. svart, stiv hatt med rund pull
    Døme
    • bruke skalk og stokk

skalke

skalka

verb

Opphav

av lågtysk eller nederlandsk schalken

Tyding og bruk

stengje, tette

Faste uttrykk

  • skalke lukene
    • stengje lastelukene på eit fartøy for å hindre at det kjem inn vatn
      • mannskapet skalka lukene og surra alt som var laust
    • tette dører, vindauge eller andre opningar
      • dei heldt seg inne og skalka lukene i uvêret
    • bremse flyt av kapital, informasjon eller liknande
      • selskapet måtte skalke lukene og førebu seg på tøffe tider

gauk

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt gaukr; lydord

Tyding og bruk

  1. trekkfugl med lang stjert og lange, spisse venger som legg egg i reira til andre småfuglar;
    Cuculus canorus
    Døme
    • gauken gjel
  2. ting som liknar ein gauk (1)
  3. øvste stokk på gavlvegg;
    felt øvst på gavlveggen;
    rom innanfor øvste gavlveggen
  4. person som er lettliva, respektlaus, fritalande og gjerne upåliteleg;
  5. person som sel brennevin ulovleg

gauder

substantiv hankjønn

Opphav

frå nederlandsk; same opphav som gautjuv

Tyding og bruk

brødskalk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

skalkefest

substantiv hankjønn

Opphav

av skalk (2

Tyding og bruk

uformell samkome der ein et restane av maten etter ein større fest

skalkeskjul

substantiv inkjekjønn

Opphav

av skalk (1

Tyding og bruk

noko som blir brukt til å dekkje over verkelege føremål og motiv;
påskot;
Døme
  • tigging kan vere eit skalkeskjul for organisert kriminalitet