Avansert søk

Enkelt søk

Nynorskordboka 86 oppslagsord

religion

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin

Tyding og bruk

samanhengande trussystem kjenneteikna av tru på eitt eller fleire guddomlege vesen, overnaturlege krefter eller liknande, ofte med tilhøyrande mytar, forteljingar og symbol
Døme
- den kristne religionen;
- den buddhistiske religionen;
- panteistiske religionar;
- ulikskapane mellom religionane
- - mysteriereligion
  - naturreligion
  - openberringsreligion
  - statsreligion
tru på ei eller fleire guddomlege makter;
religiøs overtyding;
gudstru
Døme
- dei vende seg til religionen
fag som skal gje innsyn i ulike religionar
Døme
- undervise i religion
i overført tyding: overtyding, prinsipp eller interesse som blir dyrka med stor glød
Døme
- fotballen er ein religion for dei

Artikkelside

teologi

substantiv hankjønn

Opphav

av teo- og -logi

Tyding og bruk

vitskap om læra og opphavet til ein religion

Døme

jødisk teologi;
jamføring av luthersk og katolsk teologi

Artikkelside

teo-

prefiks

Opphav

av gresk theos ‘gud’

Tyding og bruk

prefiks (1) i ord som gjeld Gud eller religion;

i ord som teokrati, teologi og teosentrisk

Artikkelside

tenkjar, tenkar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som drøftar det idémessige eller teoretiske grunnlaget for ein ideologi, religion, vitskap eller liknande;

filosof

Døme

ein sentral politisk tenkjar;
følgje argumenta til moderne tenkjarar

Artikkelside

taoisme

substantiv hankjønn

Opphav

av (primært han)-kinesisk dao ‘veg, norm, prinsipp’

Tyding og bruk

kinesisk religion og filosofi som hovudsakleg byggjer på eit skrift av Laozi

Artikkelside

utøving

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å drive med eller praktisere noko

Døme

utøving av religion

Artikkelside

sekularisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

ideologi som legg vekt på eit skilje mellom stat og religion

Artikkelside

åndeleg

adjektiv

Opphav

jamfør norrønt andaligr, andligr

Tyding og bruk

som gjeld kjenslelivet;
sjeleleg;
til skilnad frå lekamleg (1), sanseleg (1)
Døme
- han er eit dugande menneske både åndeleg og kroppsleg
som har med religion å gjere;
religiøs (1);
motsett verdsleg (2)
Døme
- åndelege songar;
- samtale om åndelege ting
som gjeld bruk av intellekt og skaparevne
Døme
- kunstnarisk eller anna åndeleg verksemd

Faste uttrykk

åndeleg føde
noko som tener til inspirasjon

Artikkelside

urein

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje er rein (3, 1);
skiten (1), tilsulka
Døme
- ureine hender;
- ureine koppar;
- eg liker ikkje å symje i ureint vatn
ujamn, uklar, grumsete;
oppblanda;
iblanda feil
Døme
- ureine fargar;
- urein sikt;
- ureint vêr;
- urein uttale;
- ein urein tone
- brukt som adverb:
  syngje ureint
ikkje rett;
ureglementert, ulovleg;
sjofel
Døme
- bruke ureine metodar
usømeleg, syndig
Døme
- ha ureine tankar;
- leve eit ureint liv
i religion: rekna som syndig, uverdig eller smitta og derfor farleg eller noko ein må halde seg heilt borte frå
Døme
- urein mat;
- ureine dyr;
- ureine ånder;
- dei kastelause vart rekna for å vere ureine

Faste uttrykk

ureint farvatn
- sjøveg (1) med mange skjer
- uoversiktleg og vanskeleg stode
  økonomien var på veg inn i ureint farvatn
ureint trav
- brot på regelen om at hesten skal gå i trav (1) i travløp
  bli diskvalifisert for ureint trav
- ureieleg verksemd;
  ureglementert eller skite spel
  ha mistanke om ureint trav i saka

Artikkelside

trudom

substantiv hankjønn

Opphav

av tru ( og tru (

Tyding og bruk

tru (1, 3), gudstru, religion (2)
Døme
- halde fast ved trudomen;
- framande trudomar
vedteken sanning om noko ein ikkje har objektiv kunnskap om

Faste uttrykk

i trudom
som ikkje er tenkt å gjerast vidare kjend;
i trumål
seie noko i trudom

Artikkelside

Side 1 av 9

Resultater per side: