Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
25 treff

Nynorskordboka 25 oppslagsord

blyg

adjektiv

Opphav

jamfør norrønt mannsnamn Bljúgr

Tyding og bruk

Døme
  • ein blyg liten gut
Artikkelside

semper

adjektiv

Opphav

kanskje samanheng med sipe (2

Tyding og bruk

  1. Døme
    • maten var semper;
    • ein semper person
  2. altfor finsleg;
    tilgjort fin og blyg
Artikkelside

fengen

adjektiv

Opphav

fengje (3 og med innverknad frå sterkt perfektum partisipp av få (2 (no unormert)

Tyding og bruk

  2. lett mottakeleg, disponert, snar til (å få eller å bli)
    Døme
    • ho er fengen til å fryse, til å bli krimsjuk
  3. om fangstreiskap: som fangar godt
    Døme
    • ein fengen ongel
  4. Døme
    • ein fengen sjukdom
Artikkelside

still 2

adjektiv

Opphav

samanheng med stall; same opphav som stille (3

Tyding og bruk

  1. som er i ro;
    kvilande, roleg
    Døme
    • sitje stiv og still;
    • fjorden låg stavande still – blikstill;
    • no står det heilt stilt for meg – no greier eg ikkje å tenkje klart, å kome på det
    • i superlativ:
      • stillaste vatnet har djupaste grunnen – den som seier lite, kan ofte vere den mest djuptenkte el. ha mykje løynt i seg
  2. utan bråk, larm, uro;
    Døme
    • elva rann still el. stilt;
    • ein still og fredeleg stad;
    • gå stilt i trappa;
    • det var heilt stilt i huset
    • blyg
      • han er så still og smålåten
    • tagal
      • ho er så still og alvorleg;
      • teie still el. stilt – slutte å snakke;
      • still bøn

Faste uttrykk

  • den stille veka
    veka frå palmesøndag til og med påskeaftan (da musikk og andre teikn på glede var borte frå gudstenesta i eldre tid)
  • gå stilt i dørene
    fare varsamt fram
  • i det stille
    i løynd
  • still mobilisering
    mobilisering utan offentleg kunngjering
Artikkelside

seksuell

adjektiv

Opphav

frå fransk; same opphav som seksual

Tyding og bruk

som gjeld kjønnslivet;
Døme
  • vere blyg i seksuelle spørsmål;
  • seksuell frigjering
Artikkelside

unnseleg

adjektiv

Opphav

samanheng med unnsjå

Tyding og bruk

  1. som ein mest ikkje legg merke til;
    som gjer lite av seg
    Døme
    • ei plante med små, unnselege blomstrar
  2. om person: sjenert, blyg, tilbakehalden
    Døme
    • ein unnseleg mann
    • brukt som adverb:
      • smile unnseleg
Artikkelside

smålåten

adjektiv

Opphav

jamfør -låten

Tyding og bruk

som ikkje stikk seg fram;
Døme
  • vere lydig og smålåten
Artikkelside

sjenert

adjektiv

Opphav

av sjenere

Tyding og bruk

Døme
  • ein sjenert liten gut;
  • vere overlag sjenert
Artikkelside

vere lite for seg

Tyding og bruk

vere utan tiltak eller blyg;
Sjå: liten
Artikkelside

håvar

adjektiv

Opphav

norrønt háðvarr, opphavleg ‘var for spott’

Tyding og bruk

Artikkelside
Side 1 av 3