Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 29 oppslagsord

triumfere

triumfera

verb

Opphav

frå latin; av triumf

Tyding og bruk

  1. briske seg stolt
    Døme
    • triumfere på grunn av sigeren, vinnarlykka
  2. sigre, vinne stort
    Døme
    • triumfere over alle konkurrentane
Artikkelside

staut 2

adjektiv

Opphav

frå nederlandsk; same opphav som stolt

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ei staut jente;
    • han er like staut som faren
  2. om storleik (vidd) på klede: mellom regulær og korpulent
Artikkelside

sagakvinne

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. kvinne som er kjend frå (ætte)sagaer
  2. stolt, høgreist kvinne
Artikkelside

folkeferd

substantiv hokjønn

Opphav

av ferd med tydinga ‘flokk, følgje’

Tyding og bruk

gruppe menneske av same type eller slekt;
Døme
  • vere av den folkeferda;
  • ei stolt folkeferd
Artikkelside

drive 3

driva

verb

Opphav

norrønt drífa

Tyding og bruk

  1. hamre eller trykkje på plass;
    Døme
    • drive inn ein spikar;
    • drive ned ein påle
  2. bli ført av stad av vind, straum eller liknande;
    Døme
    • båten dreiv mot land;
    • skodda driv inn frå havet;
    • isflaka dreiv inn i fjorden;
    • snøen dreiv inn gjennom vindauget
    • brukt som adjektiv
      • ei drivande mine;
      • dei såg ein pingvin på eit drivande isflak
  3. halde i gang ei verksemd eller liknande;
    vere leiar for;
    jamfør drift (1)
    Døme
    • drive gardsbruk;
    • ho som dreiv etterforskinga av drapet;
    • dei dreiv sitt eige firma
  4. gjere jamleg;
    halde på med;
    utføre
    Døme
    • drive forsking ved klinikken;
    • bestefaren min dreiv som smed
  5. få til å flytte seg vekk;
    Døme
    • drive dyra til fjells;
    • mange tusen personar vart drivne på flukt;
    • dei prøvde å drive soldatane ut frå området;
    • drive tilbake ein påstand
  6. vere drivkraft for;
    få til å skje
    Døme
    • vatnet driv turbinen;
    • dei som dreiv fram revolusjonen;
    • det var kjærleiken til faget som dreiv dei
    • brukt som adjektiv
      • ho er den drivande krafta i arbeidet
  7. presse til sterk yting;
    bringe til eit visst stadium;
    Døme
    • drive arbeidsfolket for hardt;
    • dei dreiv oss til å gjere det;
    • ho dreiv gjennom lovframlegget;
    • drive prisane i vêret;
    • bli driven til vanvit;
    • vi dreiv spøken for langt
  8. gå rundt utan eit bestemt mål eller ærend;
    gå makeleg, slentre;
    Døme
    • drive att og fram;
    • gå og drive i gatene
  9. brukt for å uttrykkje at ei handling går føre seg akkurat no, eller at ho held eller heldt fram over eit lengre tidsrom;
    Døme
    • dei driv og legg ned butikkar overalt;
    • ho driv og skrapar is av ruta;
    • vi har drive og måla huset dei siste vekene

Faste uttrykk

  • drivande hundar
    hunderasar som er spesielt godt eigna til å spore opp og jage vilt;
    hundar som jaktar på vilt ved å forfølgje det
  • drive dank
    vere utan arbeid eller sysselsetjing;
    late seg;
    dovne seg
    • drive dank heile ferien;
    • eg vil ikkje bli gåande og drive dank heile livet
  • drive det langt
    nå langt innanfor eit felt eller i eit yrke
    • han kunne ha drive det langt i tennis;
    • dei siste åra har dei drive det langt i å utvikle teknologi for utnytting av vasskraft
  • drive det til
    arbeide seg fram;
    oppnå, bli
    • drive det til som journalist;
    • eg burde ha drive det til noko større og gjort han stolt
  • drive fram
    dyrke i kunstig klima
    • drive fram blomstrar
  • drive med
    • vere sysselsett med;
      arbeide med
      • kva driv du med for tida?
      • drive med eksport
    • gjere jamleg eller ha som hobby eller fritidsaktivitet
      • drive med handball;
      • drive med narkotika
    • halde på med;
      gjere;
      drive på med
  • drive på med
    halde på med;
    gjere;
    drive med
    • få drive på med det ein liker best
  • drive på
    arbeide hardt;
    halde fram
    • dei dreiv på som aldri før;
    • han aksepterte ikkje avslaget og dreiv på
  • drive seg
    • presse seg sjølv til å gjennomføre;
      arbeide hardt
      • det er ikkje sunt å drive seg sjølv så hardt
    • flytte seg framover ved å sparke, presse eller dytte frå bakken eller anna underlag
      • kvithaien driv seg gjennom vatnet ved å slå med den kraftige halen
  • drive til
    slå til
    • han dreiv til konkurrenten med fiskestonga
Artikkelside

drambsleg

adjektiv

Tyding og bruk

Artikkelside

byrg

adjektiv

Opphav

norrønt birgr; samanheng med berge

Tyding og bruk

Døme
  • vere byrg og stor på det;
  • kjenne seg byrg
Artikkelside

blusse

blussa

verb

Opphav

av bluss

Tyding og bruk

  1. brenne med logande flammer;
    gje frå seg lys
    Døme
    • ei fyrstikkflamme som blussar nokre sekund
  2. Døme
    • blomstrane blussar
  3. Døme
    • kinna blussar av vinen;
    • vere så stolt at ein blussar i kinna
  4. gje signal med bluss (2)
    Døme
    • blusse etter los

Faste uttrykk

  • blusse opp
    • byrje å brenne kraftig (att);
      flamme opp
      • elden blussar opp;
      • skogbrannen blussa opp att
    • i overført tyding: kome kraftig til uttrykk;
      bli meir intens;
      auke
      • striden blussa opp
Artikkelside

baby

substantiv hankjønn

Uttale

beiˊbi; beˊbi

Opphav

engelsk diminutiv av babe ‘lite barn’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • dei har fått ein liten baby;
    • vi skal ha baby
  2. noko ein har produsert eller sett i stand sjølv som ein er særskild glad i eller stolt over
    Døme
    • urtehagen er babyen min;
    • det er liksom babyen min, dette
  3. kjælenamn, særleg ved tiltale av kjærast
    Døme
    • hei, baby!
    • kom an, baby!
Artikkelside
Side 3 av 3