Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
85 treff

Bokmålsordboka 5 oppslagsord

Nynorskordboka 80 oppslagsord

frampå

preposisjon

Tyding og bruk

  1. fram på, bort på, ut på, fram(over) mot
    Døme
    • gå frampå neset;
    • gå frampå golvet;
    • setje seg frampå lasset
    • brukt som adverb
      • gå lenger frampå
  2. framme på, borte på, ute på
    Døme
    • stå frampå neset;
    • stå frampå golvet;
    • sitje frampå lasset
    • brukt som adverb
      • sitje frampå
  3. om tid: utpå
    Døme
    • frampå våren;
    • da det leid frampå, …

Faste uttrykk

  • halde seg frampå
    vere i teten, i sentrum, stikke seg fram, vere pågåande
  • leike frampå om
    ymte om, byrje å snakke om, nemne
  • liggje frampå
    vere i teten, i sentrum, stikke seg fram, vere pågåande
  • orde frampå om
    ymte om, byrje å snakke om, nemne;
    tale frampå om
  • slå frampå om
    ymte om, byrje å snakke om, nemne
  • snakke frampå om
    ymte om, byrje å snakke om, nemne
  • sove frampå
    sove litt utover vanleg tid
  • tale frampå om
    ymte om, nemne, kome inn på
  • vere frampå med
    vere ute med
    • vere frampå med påfunna sine
  • vere frampå
    vere i teten, i sentrum, stikke seg fram, vere pågåande
Artikkelside

duste

dusta

verb

Opphav

av dust (1

Tyding og bruk

  3. tørke støv
    Døme
    • duste av bordet
  4. boltre seg, leike
  5. Døme
    • ikkje duste til noko
Artikkelside

drake

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt dreki, gjennom latin; frå gresk drakon ‘orm, drake’

Tyding og bruk

  1. ormeliknande segndyr som spyr eld eller eiter
  2. i fleirtal: slekt av tropiske øgler med flygehud;
    Draco
  3. leike av ei ramme med papir, tøy eller plast og snor til å la gli i lufta
  4. om eldre forhold: vikingskip med drakehovud
  5. moderne seglbåttype med seglflate på 20–30 m2
Artikkelside

dokke 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt dokka; jamfør lågtysk docke ‘leikedokke, stråbunt’

Tyding og bruk

  1. menneskeliknande figur nytta til leiketøy
    Døme
    • leike med dokker
  2. menneskeliknande figur
    Døme
    • sjå på dokkene i vindaugsutstillinga
  3. nett jente eller mykje pynta kvinne
  4. viljelaust, usjølvstendig menneske
  5. bunt av tråd eller liknande
Artikkelside

bræle

bræla

verb

Tyding og bruk

  1. Døme
    • bræle med jentene
  2. tale høgt;
  3. sutre og klage (utan grunn)
Artikkelside

blindebukk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som i leik får band for auga og skal fange andre
Døme
  • leike blindebukk
Artikkelside

bilbane

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

  1. test- eller racerbane for bilar
  2. leike som er ein modell av ein bilbane (1)
    Døme
    • han har bilbane på rommet sitt
Artikkelside

base 4

basa

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

samanheng med lågtysk basen ‘bere seg tankelaust åt’; òg samanheng med base (3

Tyding og bruk

  2. tumle, baske, leike seg
    Døme
    • base i snøen
Artikkelside

bakgard

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. (indre eller bakre) gardsrom i ein bygard
    Døme
    • leike i bakgarden
  2. bygning bak ein annan bygning som ligg ut mot gata
    Døme
    • bu i bakgarden
  3. i overført tyding: fattigsleg, lite attraktivt område
    Døme
    • nauden er stor i byens bakgard
  4. i overført tyding: område, land som blir dominert av ein rik og mektig (granne)stat
    Døme
    • Latin-Amerika har ofte vore omtala som USAs bakgard
Artikkelside

alludere

alludera

verb

Uttale

aludeˊre

Opphav

frå latin ‘leike med, skjemte med’ av ad ‘til’ og ludere ‘leike, spele’

Tyding og bruk

sikte til, spele på
Døme
  • alludere til noko
Artikkelside
Side 8 av 8