Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no
, Bokmålsordboka og Nynorskordboka
Bokmålsordboka og Nynorskordboka
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Meny
Hjelp
Om ordbøkene
Innstillingar
Kontakt oss
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Avansert søk
Vanleg søk
Ordbøker
Begge ordbøkene
Bokmålsordboka
Nynorskordboka
Søk
Oppslagsord
Med bøygde former
Fritekstsøk
Ordklasse
alle
verb
substantiv
adjektiv
pronomen
determinativ
adverb
preposisjonar
konjunksjonar
subjunksjonar
interjeksjonar
Nullstill
Listevisning
Søkjehjelp
107 treff
Bokmålsordboka
60
oppslagsord
gradvis
adjektiv
Vis bøyning
Opphav
av
grad
(
1
I)
Betydning og bruk
som skjer litt etter litt
;
trinnvis, jevn
Eksempel
det
gradvise
forfallet
;
en
gradvis
økning
brukt som adverb
økningen kom gradvis
Artikkelside
glidende
adjektiv
Vis bøyning
Betydning og bruk
som beveger seg jevnt eller med lite friksjon
;
myk, smidig, umerkelig
Eksempel
glidende
bevegelser
;
en glidende skala ned mot null
Faste uttrykk
glidende overgang
gradvis forandring (mellom to tilstander)
glidende overganger mellom drøm og virkelighet
Artikkelside
glidende overgang
Betydning og bruk
gradvis forandring (mellom to tilstander)
;
Se:
glidende
Eksempel
glidende overganger mellom drøm og virkelighet
Artikkelside
ritardando
2
II
adverb
Opphav
fra
italiensk
;
jamfør
retardere
Betydning og bruk
i
musikk
: gradvis langsommere
Artikkelside
peile inn
Betydning og bruk
Se:
peile
lokalisere (radiosender
eller lignende
)
Eksempel
den illegale senderen ble peilet inn
gradvis orientere seg mot
Eksempel
hun peiler seg inn mot VM
Artikkelside
peile
verb
Vis bøyning
Opphav
fra
lavtysk
eller
nederlandsk
;
av
eldre
lavtysk
pegelen
Betydning og bruk
bestemme retning til noe ved hjelp av kompass, radiosignal
eller lignende
, for å fastslå en posisjon
Eksempel
de gjorde flere forsøk på å peile ulven
måle dybde eller høyde på (væske i beholder)
Eksempel
peile
motoroljen
Faste uttrykk
peile inn
lokalisere (radiosender
eller lignende
)
den illegale senderen ble peilet inn
gradvis orientere seg mot
hun peiler seg inn mot VM
Artikkelside
opparbeide
verb
Vis bøyning
Betydning og bruk
få til å vokse fra ingenting
;
gradvis bygge opp
;
utvikle
Eksempel
opparbeide
et firma
;
hun
opparbeidet
tillit hos velgerne
brukt som
adjektiv
møysommelig opparbeidet kompetanse
bygge, anlegge
Eksempel
opparbeide
en lekeplass
brukt som
adjektiv
opparbeidede uteområder
arbeide så en får rett til
Eksempel
opparbeide
alderstillegg
;
han har opparbeidet pensjon
brukt som
adjektiv
opparbeidet ansiennitet
Artikkelside
myk
,
mjuk
adjektiv
Vis bøyning
Opphav
norrønt
mjúkr
Betydning og bruk
som lett gir etter for trykk
;
bløt
(
2
II
, 2)
;
motsatt
hard
(1)
Eksempel
mykt
smør
;
mykt
skinn
;
jeg sover helst på en
myk
madrass
brukt som adverb:
sitte mykt i den nye stolen
gradvis
;
forsiktig
(1)
Eksempel
få en
myk
overgang til pensjonisttilværelsen
brukt som adverb:
bilen stoppet
mykt
bøyelig
(1)
;
ledig, smidig
;
motsatt
stiv
(1)
Eksempel
en
myk
gren
;
være
myk
i kroppen
ettergivende, føyelig
;
ydmyk
;
veik
Eksempel
gjøre seg
myk
;
få noen til å bli
myk
;
bli
myk
som voks
som gjelder følelser og livskvalitet
;
som legger vekt på omsorg for og hensyn til andre
Eksempel
myke
verdier
Faste uttrykk
myk mann
mann som (bevisst) går mot den tradisjonelle mannsrollen
myke trafikanter
fotgjengere og syklister
mykt stål
smijern
mykt vann
kalkfattig vann
;
bløtt vann
Artikkelside
demping
,
dempning
substantiv
hankjønn eller hunkjønn
Vis bøyning
Betydning og bruk
det å
dempe
eller bli dempet
;
gradvis minsking eller svekkelse
Eksempel
demping av støy
;
en terrengsykkel med demping framme
Artikkelside
forskyvning
substantiv
hankjønn eller hunkjønn
Vis bøyning
Betydning og bruk
det å forskyve noe
;
flytting
Eksempel
forskyvning
av tyngdepunktet
;
forskyvning av jordplater
gradvis
forandring
,
endring
Eksempel
forskyvning av døgnrytmen
;
en varig forskyvning av folks spisevaner
Artikkelside
Nynorskordboka
47
oppslagsord
gradvis
adjektiv
Vis bøying
Opphav
av
grad
(
1
I)
Tyding og bruk
som skjer litt etter litt
;
stegvis
,
jamn
Døme
den gradvise innføringa lykkast godt
;
ei gradvis endring
brukt som adverb
det vart gradvis verre
;
gjennomføre noko gradvis
;
utviklinga har skjedd gradvis
Artikkelside
glidande
adjektiv
Vis bøying
Tyding og bruk
som flyttar seg jamt eller med lite friksjon
;
mjuk, smidig, umerkeleg
Døme
flytte seg med ei glidande rørsle
Faste uttrykk
glidande overgang
gradvis endring (mellom to tilstandar)
glidande overgangar mellom ulike sjangrar
Artikkelside
ritardando
2
II
adverb
Opphav
frå
italiensk
;
jamfør
retardere
Tyding og bruk
i
musikk
: gradvis langsamare
Artikkelside
peile
peila
verb
Vis bøying
Opphav
frå
lågtysk
eller
nederlandsk
;
av
eldre
lågtysk
pegelen
Tyding og bruk
finne retninga til noko ved hjelp av kompass, radiosignal
eller liknande
, for å fastslå ein posisjon
Døme
ho er ekspert på å peile mobilsignal
måle djupn eller høgd på (væske i behaldar)
Døme
peile motorolja
Faste uttrykk
peile inn
lokalisere (radiosendar
eller liknande
)
dei peila inn den radiomerkte ulven ein gong i veka
gradvis orientere seg mot
dei peilar seg inn mot yrke med høg løn
Artikkelside
peile inn
Tyding og bruk
Sjå:
peile
lokalisere (radiosendar
eller liknande
)
Døme
dei peila inn den radiomerkte ulven ein gong i veka
gradvis orientere seg mot
Døme
dei peilar seg inn mot yrke med høg løn
Artikkelside
opparbeide
opparbeida
verb
Vis bøying
Tyding og bruk
få til å vekse frå ingenting
;
gradvis byggje opp
;
utvikle
Døme
opparbeide eit firma
;
ho opparbeidde tillit hos veljarane
brukt som
adjektiv
ein mangeårig opparbeidd kompetanse
byggje, lage til, anleggje
Døme
opparbeide ein leikeplass
brukt som
adjektiv
ei opparbeidd tomt
arbeide så ein får rett til
Døme
han har opparbeidd alderstillegg
brukt som
adjektiv
opparbeidde rettar i arbeidslivet
Artikkelside
mjuk
adjektiv
Vis bøying
Opphav
norrønt
mjúkr
Tyding og bruk
som lett gjev etter for trykk
;
blaut
(2)
;
motsett
hard
(1)
Døme
mjukt brød
;
mjukt skinn
;
eg søv best på ei mjuk pute
brukt som
adverb
:
liggje mjukt og godt
gradvis
;
varsam
Døme
ein mjuk overgang til pensjonisttilværet
brukt som adverb:
bilen stoppa mjukt
bøyeleg
(1)
;
ledig, smidig
;
motsett
stiv
(1)
Døme
ei mjuk grein
;
vere mjuk i kroppen
ettergjevande, føyeleg
;
audmjuk
;
veik
Døme
bli mjuk etter ei overhaling
;
gjere seg mjuk
;
få nokon til å bli mjuk
som gjeld kjensler og livskvalitet
;
som legg vekt på omsut for og omsyn til andre
Døme
mjuke verdiar
Faste uttrykk
mjuk mann
mann som (medvite) går mot den tradisjonelle mannsrolla
mjuke trafikantar
fotgjengarar og syklistar
mjukt stål
smijern
mjukt vatn
kalkfattig vatn
;
blautt vatn
Artikkelside
hekte
1
I
substantiv
hokjønn
Vis bøying
Opphav
av
lågtysk
hechte
;
jamfør
hekte
(
2
II)
Tyding og bruk
liten krok eller hake av metall
;
samanhøyrande krok og
malje
Døme
kjolen hadde hekter i ryggen
lekter som blir lagde over eit tak til å halde det betre i hop
Faste uttrykk
kome til hektene att
kome seg att
;
kome ovanpå att
han kom gradvis til hektene att etter sjukdomen
Artikkelside
kome til hektene att
Tyding og bruk
kome seg att
;
kome ovanpå att
;
Sjå:
hekte
Døme
han kom gradvis til hektene att etter sjukdomen
Artikkelside
nedtrapping
substantiv
hokjønn
Vis bøying
Tyding og bruk
det å
trappe ned
;
gradvis reduksjon
Døme
nedtrapping av krigføringa
Artikkelside
Forrige side
Side 1 av 6
Neste side
Resultat per side:
10
20
50
100