Avansert søk

24 treff

Bokmålsordboka 12 oppslagsord

traktat

substantiv hankjønn

Opphav

fra middelalderlatin ‘skriftlig framstilling’, egentlig perfektum partisipp av latin tractare ‘behandle’; samme opprinnelse som traktere

Betydning og bruk

  1. skriftlig avtale mellom to eller flere stater
    Eksempel
    • slutte en traktat
  2. dokument som inneholder en traktat (1)
    Eksempel
    • underskrive en traktat
  3. religiøst småskrift

charter, sjarter

substantiv intetkjønn

Uttale

sjaˊrter

Opphav

gjennom engelsk ‘privilegium’; fra latin chartula, diminutiv av charta ‘papir’

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • det olympiske charter
  2. kontrakt om å leie et skip, fly eller lignende til et visst formål;

konvensjon

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

  1. (mellomfolkelig) avtale;
  2. skikk og bruk;
    Eksempel
    • denne oppførselen er et brudd på alle konvensjoner

preambel

substantiv intetkjønn

Opphav

fra latin; av pre- og ambulare ‘gå’, egentlig ‘som går foran’

Betydning og bruk

innledning til en traktat eller lignende

kodisill

substantiv hankjønn

Opphav

fra latin; jamfør kodeks

Betydning og bruk

tillegg til eller endring i traktat eller testament

handelstraktat

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

traktatstridig

adjektiv

Betydning og bruk

som strider mot en traktat (1)

traktatland

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

land som har inngått en traktat (2)

traktatbrudd, traktatbrott

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

brudd på traktat (1)

recess

substantiv hankjønn

Uttale

resesˊs

Opphav

fra latin egentlig ‘det å trekke seg tilbake (etter endt forhandling), referat av forhandlinger på møte’

Betydning og bruk

  1. om eldre forhold: lov, forordning som ble gitt av kongen etter forhandlinger med riksrådet eller riksmøtet

Nynorskordboka 12 oppslagsord

traktat

substantiv hankjønn

Opphav

mellomalderlatin tractatus ‘skriftleg framstilling’, eigenleg perfektum partisipp av; latin tractare ‘handsame’

Tyding og bruk

  1. skriftleg avtale mellom to eller fleire statar
    Døme
    • slutte ein traktat
  2. dokument som inneheld ein traktat (1)
    Døme
    • skrive under ein traktat
  3. religiøst småskrift

konvensjon

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. (mellomfolkeleg) avtale;
  2. skikk og bruk;
    Døme
    • denne åtferda er eit brot på alle konvensjonar

kodisill

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin; jamfør kodeks

Tyding og bruk

tillegg til eller endring i testament eller traktat

handelstraktat

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

traktatstridig

adjektiv

Tyding og bruk

som strir mot ein traktat (1)

traktatland

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

land som har inngått ein traktat (1)

traktatbrot, traktatbrott

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

brot på ein traktat (1)

signatarmakt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

stat som har skrive under ei avtale eller ein traktat

recess

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin eigenleg ‘det å dra seg attende (etter tinging), referat av tingingar på møte’

Tyding og bruk

  1. før: rettarbot, lov utferda etter tinging mellom konge og riksråd

preambel

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Uttale

utt pre-amˊbel

Opphav

av latin pre- og ambulare ‘gå’; jamfør pre- eigenleg ‘som kjem først’

Tyding og bruk

innleiing til ein traktat eller liknande