Avansert søk

23 treff

Bokmålsordboka 9 oppslagsord

star, stare

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

kontrast

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, fra italiensk; av latin contra ‘imot’ og stare ‘stå’

Betydning og bruk

Eksempel
  • fargene dannet skarpe kontraster;
  • uttalelsene stod i sterk kontrast til hverandre

stasjon

substantiv hankjønn

Opphav

fra latin av stare ‘stå’

Betydning og bruk

  1. fast tilholdssted, område, bygning(er) for en virksomhet, forkorting st.
    Eksempel
    • politistasjon, brannstasjon, radiostasjon, marinestasjon, bensinstasjon, fangststasjon
  2. sted for stans under marsj, reise eller lignende
    Eksempel
    • matstasjon, skyss-stasjon, jernbanestasjon

status

substantiv hankjønn

Opphav

latin av stare ‘stå’

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • ha høy diplomatisk status;
    • status som selvstendig stat;
    • ekteskapelig statussivilstand
  2. regnskapsmessig oversikt;
    oversikt over tingenes tilstand
    Eksempel
    • gjøre opp status ved årsskiftet

statue

substantiv hankjønn

Opphav

fra latin av stare ‘stå’

Betydning og bruk

skulptur av person eller dyr i hel figur

stator

substantiv hankjønn

Opphav

fra latin av stare ‘stå’

Betydning og bruk

den stillestående delen av en elektrisk maskin;
motsatt rotor

statist

substantiv hankjønn

Opphav

fra tysk; av latin stare ‘stå’

Betydning og bruk

  1. person i film, skuespill som medvirker i massopptrinn eller lignende uten å ha noen virkelig rolle
  2. i overført betydning:
    Eksempel
    • våre spillere ble statistervar helt underlegne

statarisk

adjektiv

Opphav

fra latin ‘faststående’, av stare ‘stå’

Betydning og bruk

om pensum: som en tar grundig, fordyper seg i;
til forskjell fra kursorisk
Eksempel
  • statarisk pensum

etasje

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; fra latin stare ‘stå’

Betydning og bruk

  1. del av bygning med rom som ligger på samme plan;
    horisontaldelt avdeling av bygning
    Eksempel
    • hvilken etasje bor du i?
    • huset har fem etasjer
  2. enkelt nivå eller plan av noe som er oppdelt i vannrette lag
    Eksempel
    • en buss med to etasjer

Nynorskordboka 14 oppslagsord

stare 2

stara

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt stara; samanheng med stær

Tyding og bruk

sjå stivt på noko;
Døme
  • stare og glo

star 2, stare 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt stari

Tyding og bruk

svart sporvefugl med mørk glinsande fjørdrakt og kort stjert;
Sturnus vulgaris
Døme
  • staren byggjer reir i bur

kontrast

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, frå italiensk; av latin contra ‘imot’ og stare ‘stå’

Tyding og bruk

Døme
  • fargane danna skarpe kontrastar;
  • utsegnene stod i sterk kontrast til kvarandre

stabil

adjektiv

Opphav

frå latin ‘som står fast’ av stare ‘stå’

Tyding og bruk

    • stabil arbeidskraft;
    • stabile prisar;
    • eit stabilt vêrlag
  1. i fysikk:

Faste uttrykk

  • stabil jamvekt
    jamvekt der støttepunktet ligg rett over tyngdepunktet; jamfør labil

etasje

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå latin stare ‘stå’

Tyding og bruk

  1. del av bygning med rom som ligg på same plan;
    horisontaldelt avdeling av ein bygning
    Døme
    • bu i første etasje;
    • huset har to etasjar pluss loft
  2. einskilt nivå eller plan av noko som er delt opp i vassrette lag
    Døme
    • ei kake i tre etasjar

sterre

sterra

verb

Opphav

kanskje samanheng med stare (2

Tyding og bruk

strete, kjempe imot

Faste uttrykk

  • sterre mot
    gjere motstand

status

substantiv hankjønn

Opphav

latin av stare ‘stå’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ha høg diplomatisk status;
    • få status som sjølvstendig stat;
    • ekteskapleg statussivilstand
  2. oversyn over aktiva og passiva i ein rekneskap ved slutten eller byrjinga av ein rekneskapsbolk;
    oversyn over stoda
    Døme
    • gjere opp status ved årsskiftet

statur

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin av stare ‘stå’

Tyding og bruk

Døme
  • av statur var ho lik far sin

statue

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin av stare ‘stå’

Tyding og bruk

skulptur av ein person eller eit dyr i heil figur;

stator

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin av stare ‘stå’

Tyding og bruk

urørleg del av ein elektrisk maskin, til skilnad frå rotor