Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 41 oppslagsord

lem 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hlemmr

Tyding og bruk

  1. stengsel for opning i golv, tak eller vegg;
    Døme
    • setje lemmar for vindauga
  2. Døme
    • sove på lemmen
  3. galleri i ei kyrkje

lem 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt limr

Tyding og bruk

  1. rørleg kroppsdel, særleg om arm og fot
    Døme
    • verkje i alle lemene;
    • berge liv og lemer
  2. Døme
    • den mannlege lemen

leme, lemme 1

lema, lemma

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt lima; av lem (2

Faste uttrykk

  • leme sund
    dele opp eit slakta dyr;
    partere

lemje

lemja

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt lemja av lami; jamfør lam (2

Tyding og bruk

  1. slå, banke

lamme 1, lemme 2

lamma, lemma

verb

Opphav

norrønt lemba; av lam (1

Tyding og bruk

om søye: få lam

luke 1

substantiv hokjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. lem, lita dør til å stengje ei opning med
  2. opning, glugge i ein vegg, eit skipsdekk og liknande
    Døme
    • sitje i luka på postkontoret;
    • skalke lukene
  3. Døme
    • parkere i ei luke;
    • løparen fekk ei luke til resten av feltet

Faste uttrykk

  • luft i luka
    liv og røre

kolon

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå gresk ‘ledd, lem’

Tyding og bruk

skiljeteikn (:) som særleg blir brukt framfor direkte tale og opprekning

lemleste

lemlesta

verb

Opphav

jamfør dansk læste og norrønt lesta ‘skade’, av lem (2 og gammaldansk læste ‘skade’; sisteleddet av last (2

Tyding og bruk

Døme
  • bli lemlesta i ei ulykke

-lema, -lemma

adjektiv

Opphav

jamfør lem (2

Tyding og bruk

som har slike lemer som førsteleddet nemner;
i ord som grovlema og storlema

loft

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt lopt; same opphav som luft

Tyding og bruk

  1. etasje eller rom under taket i eit hus;
    Døme
    • ha soverom og bad på loftet
  2. tak i eit rom;
    Døme
    • det er lågt under loftet
  3. lafta bygning i to høgder, ofte med svalgang, med nedste høgda brukt som lagerrom mellom anna for mat og øvste høgda brukt som gjesterom eller til oppbevaring av til dømes kister og klede;