Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 54 oppslagsord

dempe

dempa

verb

Opphav

frå lågtysk , opphavleg ‘få (eld) til å dampe, ryke (og dermed slokne)'; samanheng med damp

Tyding og bruk

  1. gjere svakare, mildare eller mindre;
    Døme
    • dempe lyden;
    • dempe veksten i arbeidsløysa
    • brukt som adjektiv
      • det var dempa musikk i bakgrunnen
  2. gradvis få til å stoppe
    Døme
    • dempe ballen;
    • pendelsvingingane blir dempa
    • brukt som adjektiv
      • dempa svingingar

Faste uttrykk

  • dempe seg
    vere mindre høgmælt;
    roe seg
    • demp deg!
    • læraren bad dei dempe seg
Artikkelside

helle olje på opprørt hav

Tyding og bruk

Sjå: olje
  1. helle olje på sjøen for å dempe bølgjene
  2. dempe ein konflikt
Artikkelside

på direkten

Tyding og bruk

Sjå: direkte
  1. utan førebuing;
    på sparket
    Døme
    • ta utfordringa på direkten
  2. Døme
    • bli intervjua på direkten
  3. i ballspel: utan å dempe ballen før ein sender han vidare
    Døme
    • skåre på direkten
Artikkelside

tone ned

Tyding og bruk

dempe (optimismen);
Sjå: tone
Artikkelside

slå kaldt vatn i blodet på nokon

Tyding og bruk

dempe sterke kjensler hos nokon;
Sjå: blod, kald, vatn
Artikkelside

moderere seg

Tyding og bruk

dempe seg;
halde måten;
Sjå: moderere
Artikkelside

jekke seg ned

Tyding og bruk

dempe seg, bli mindre kjepphøg;
Sjå: jekke
Artikkelside

fendre av

Tyding og bruk

òg: ta av (for noko), dempe;
Sjå: fendre
Artikkelside

døyve ned

Tyding og bruk

dempe;
Sjå: døyve
Døme
  • døyve ned larmen
Artikkelside

ta på direkten

Tyding og bruk

i fotball: skyte ein sentra ball utan å dempe han; overf: ta på sparket, utan førebuing
Artikkelside
Side 1 av 6