Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
26 treff

Nynorskordboka 26 oppslagsord

aprilspøk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

spøk som går ut på å narre april;
Døme
  • gå på aprilspøken i avisa
Artikkelside

vår 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt vár n

Tyding og bruk

  1. i kvardagsmål: årstid som lagar overgangen frå vinter til sommar og jamnast femner om månadene mars, april og mai
    Døme
    • sein, tidleg vår;
    • i fjor vår;
    • til våren;
    • lengte etter våren;
    • det gjekk både vinter og vår – svært lang tid
  2. i astronomi: tid frå vårjamdøger til sommarsolsnu
  3. i meteorologi: tidsrom da middeltemperaturen ligg mellom 0 og 10 °C

Faste uttrykk

  • i vår
    våren ein er inne i (eller som nyleg har vore)
    • ho skal konfirmere seg i vår
Artikkelside

narre

narra

verb

Opphav

frå tysk; jamfør narr

Tyding og bruk

Døme
  • narre nokon til å tru noko

Faste uttrykk

  • narre april
    fortelje ei usann historie 1. april
    • å narre april er ein gammal skikk
Artikkelside

månad

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt mánaðr; av måne , opphavleg ‘tida frå nymåne til nymåne’

Tyding og bruk

  1. i astronomi: tid som månen bruker på ein runde rundt jorda (frå nymåne til nymåne)
  2. kvar av dei tolv delane av eit år, tidsrom på om lag 30 dagar;
    forkorta md.
    Døme
    • april månad;
    • bladet kjem to gonger i månaden;
    • tidlegare i månaden;
    • månaden ut;
    • ein månads tid;
    • husleiga er 12 000 kr månaden;
    • bli oppsagd med tre månaders varsel;
    • vere gravid i femte månaden
  3. brukt i datering;
    forkorta d.m.
    Døme
    • den 23. denne månaden

Faste uttrykk

  • kvit månad
    månad utan alkoholbruk
Artikkelside

heilskap

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

det å vere heil;
det som er sams, det samlande;
samanfatning, totalitet;
harmoni
Døme
  • sjå heilskapen i noko;
  • samle detaljane til ein heilskap;
  • det er heilskap i verket

Faste uttrykk

  • i sin heilskap
    i fullt omfang;
    heilt og halde;
    fullstendig
    • framsyninga skal visast i sin heilskap i april
Artikkelside

april

substantiv hankjønn

Uttale

apriˊl

Opphav

frå latin , i romersk tidsrekning namn på den andre månaden i året

Tyding og bruk

den fjerde månaden i året;
forkorta apr.
Døme
  • vere fødd 19. april 1980;
  • dei første dagane i april;
  • i april månad

Faste uttrykk

  • narre april
    fortelje ei usann historie 1. april
    • å narre april er ein gammal skikk
Artikkelside

vinterrute

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

rute (2 for (offentleg) kommunikasjonsmiddel om vinteren;
til skilnad frå sommarrute
Døme
  • ferja går etter vinterrutene frå 15. oktober til 1. april
Artikkelside

tyr

substantiv hankjønn

Opphav

av dansk; norrønt þjórr, jamfør latin Taurus

Tyding og bruk

  1. Døme
    • to tyrar stanga kvarandre
  2. i astrologi: person som er fødd i stjerneteiknet Tyren (mellom 21. april og 20. mai)
    Døme
    • ho er tyr;
    • tyrer liker ikkje mas og stress
Artikkelside

sommarmål, sumarmål

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt sumarmál; av I mål

Tyding og bruk

14. april
Artikkelside

sommardag, sommarsdag, sumardag, sumarsdag

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. dag om sommaren
    Døme
    • ein lys sommardag
  2. i meteorologi: dag med temperatur på over 20 °C (i Norden)
    Døme
    • juli har til vanleg flest sommardagar
  3. i bunden form eintal: 14. april (førkristen merkedag som vart rekna som første dagen i det nordlege sommarhalvåret)
Artikkelside
Side 1 av 3