Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 57 oppslagsord

stråle 2

stråla

verb

Tyding og bruk

  1. sende ut strålar;
    Døme
    • sola, stjernene stråler;
    • stråle av glede
    • i presens partisipp:
      • ein strålande klar himmel;
      • vere strålande glad
    • herleg (1, vellukka
      • vi har hatt ein strålande ferie
    • framifrå
      • oppnå strålande resultat;
      • dei var eit strålande vertskap
  2. sende ut
    Døme
    • omnen stråler (ut) varme
    • spreie seg
      • varmen strålte frå oppheta vegger;
      • ho stråler av energi og humør;
      • frå plassen stråler gatene ut i alle retningar
Artikkelside

stripe 1

substantiv hokjønn

Opphav

samanheng med norrønt strípaðr, strípóttr, stríprendr og strip ‘stripete tøy’

Tyding og bruk

  1. (tjukk) strek;
    smalt belte, band som skil seg ut i farge eller mønster
    Døme
    • bilen fekk ei stripe i lakken;
    • ein blå genser med kvite striper
    • strime
      • ei stripe av blå himmel
  2. avlangt felt;
    Døme
    • flystripe;
    • landingsstripe;
    • eigedomen var berre ei smal stripe langs fjorden
Artikkelside

stjerneklar, stjerneklår

adjektiv

Tyding og bruk

som har klar himmel med synlege stjerner
Døme
  • ein stjerneklar kveld
Artikkelside

stjerne

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt stjarna, i tyding 4 frå engelsk; samanheng med astronom og stella

Tyding og bruk

  1. himmellekam som er synleg som ein lysande prikk
    Døme
    • ein klar himmel med millionar av stjerner;
    • i vest blinka ei stor stjerne
    • etter trua på at den innbyrdes stillinga til stjernene når eit menneske blir fødd, avgjer lagnaden for det mennesket
      • vere fødd under ei lykkeleg stjerne
  2. Døme
    • få eit slag så ein ser stjerner
  3. noko som liknar ei stjerne
    Døme
    • eit juletre med stjerne i toppen;
    • eit ord merkt med stjerne
    • merke på ein viss standard
      • campingplassen har tre stjerner
    • avteikn
      • ein hest med stjerne i panna
  4. vidkjend person
    Døme
    • ei ny stjerne i langrennssporet

Faste uttrykk

  • ha ei høg stjerne
    vere vel omtykt, stå høgt i kurs (hos nokon)
  • stå skrive i stjernene
    vere fastsett av lagnaden
Artikkelside

skyfri

adjektiv

Tyding og bruk

utan skyer
Døme
  • skyfri himmel
Artikkelside

skylight

substantiv inkjekjønn

Uttale

skaiˊlait

Opphav

engelsk av sky ‘himmel’ og light ‘lys’

Tyding og bruk

glugg, vindauge i skipsdekk
Artikkelside

sjuande

adjektiv

Opphav

norrønt sjaundi

Tyding og bruk

rekkjetal til sju;
7.;
som er nummer sju i ei rekkjefølgje
Døme
  • den sjuande (el. 7.) juli;
  • Haakon den sjuande (el. Haakon 7. el. VII)

Faste uttrykk

  • til sjuande og sist
    endeleg;
    til slutt;
    når alt kjem til alt
  • vere i den sjuande himmel
    vere svært glad og lykkeleg
Artikkelside

serenade

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, frå italiensk av sereno ‘klar, lys’ med; innverknad frå latin sera ‘sein’, eigenleg ‘song under open himmel’

Tyding og bruk

  1. musikk eller song som blir framført om kvelden eller natta utanfor vindauget hos ei dame (som kjærleikserklæring)
  2. musikkstykke i fleire satsar av lettare, underhaldande slag
Artikkelside

sengeforheng, sengforheng

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

forheng framfor ei (himmel)seng
Artikkelside

regntung

adjektiv

Tyding og bruk

  1. om skyer, himmel: som inneheld mykje regn;
    om idrettsbane: tung å spele eller springe på, på grunn av regn
Artikkelside
Side 5 av 6