Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 143 oppslagsord

mogneri, modneri

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

anlegg der frukt og bær blir mogna

Døme

eit mogneri for bananar

Artikkelside

matauk, matauke

substantiv hankjønn

Opphav

etterleddet har same opphav som auke (

Tyding og bruk

det å auke forsyninga av mat;

tilskot til kosten;

matauking

Døme

drive matauk;
plukke bær og sopp som matauk

Artikkelside

marmelade

substantiv hankjønn

Uttale

marmelaˋde

Opphav

gjennom fransk; frå portugisisk ‘kvedesyltetøy’, av marmelo ‘kvede’

Tyding og bruk

stivt syltetøy av kokt frukt eller bær

Artikkelside

stikkelsbær

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå lågtysk av stickel ‘odd, tagg’

Tyding og bruk

(bær av) stikkelsbærbusk

Artikkelside

krydderpepar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

klatrande plante med store hjarteforma blad av slekta pepar;
Piper nigrum
krydder av bær frå krydderpepar (1)

Artikkelside

mjølbær

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

lyngplante med tjukke, vintergrøne blad og raude, tytebærliknande bær;
Arctostaphylos uva-ursi
bær av lyngplanta mjølbær (1)

Artikkelside

frukt

substantiv hokjønn

Opphav

seint norrønt fruktr, gjennom lågtysk; frå latin fructus av frui ‘nyte’

Tyding og bruk

etande, saftig og kjætrik del av plante, til dømes eple, appelsin og mango
Døme
- dyrke frukt og grønsaker;
- lage ein søt dessert med frukt
fruktemne (1) (hos dekkfrøingar) omlaga etter frøinga;
i botanikk: del av plante som ber eitt eller fleire frø, og som omfattar bær (1, 1), steinfrukt, nøtt (1) og kapsel (5)
Døme
- setje frukt
i overført tyding: utbyte, godt resultat, vinning;
verknad, resultat, følgje (1, 1), produkt (1)
Døme
- hauste fruktene av arbeidet;
- tilstanden er ei frukt av dårleg planlegging;
- samarbeidet bar frukter

Faste uttrykk

falsk frukt
fruktliknande plantedel (til dømes jordbær)
forboden frukt
det ein ikkje har lov til, men som er mest lokkande
forboden frukt smaker best