Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 23 oppslagsord

flik 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt flík

Tyding og bruk

avrive stykke;
opning, rift (1) (i klede eller hud)

flik 2

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ein flik av skjorta
  2. i overført tyding: liten del
    Døme
    • gje bort ein flik av formuen sin
  3. om plante: del av blad mellom to innskjeringar

flik 3

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

flikje 2, flike 2

flikja, flika

verb

Tyding og bruk

  1. stå open, glipe, gape, sprikje
    Døme
    • såret flikjer
  2. drive ap;

lappedukkar

substantiv hankjønn

Opphav

av lapp (1 i tydinga ‘nedhengande flik’

Tyding og bruk

eldre nemning for dukkar (1

leppe

substantiv hokjønn

Opphav

samanheng med labb (2 og lapp (1 , opphavleg ‘noko som heng’

Tyding og bruk

  1. kvar av dei to kjøtflikane som dekkjer munnopninga hos menneske og pattedyr
  2. hudfald som minner om leppe (1)
  3. nedhengjande tunge eller flik;
    hos somme blomsterplanter: kvar av dei delane av krona som minner om ei leppe (1)

Faste uttrykk

  • bite seg i leppa
    • hindre seg sjølv i å seie noko lite gjennomtenkt
    • prøve å skjule kjensler som sinne eller sorg
  • henge med leppa
    vere sur eller fornærma;
    vere lei seg eller motlaus
  • slengje med leppa
    seie noko forhasta eller noko ein ikkje burde sagt;
    sladre
  • vere på alle lepper
    vere noko eller nokon alle snakkar om

lapp 1

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør norrønt leppr

Tyding og bruk

  1. lite stykke av tøy, skinn eller liknande;
    Døme
    • sy på ein lapp på kneet;
    • trøya var berre lapp i lapp
  2. avrive eller tillaga papirstykke;
    Døme
    • notere på lause lappar;
    • få med lapp heim frå skulen
  3. Døme
    • koste eit par lappar
  4. i bunden form eintal: førarkort
    Døme
    • ta lappen
  5. flik som heng ned
  6. innskjering på eit blad (1) som ikkje går meir enn halvveges inn mot midtnerven
    Døme
    • runde lappar med 15 tenner
  7. lite jordstykke
  8. lita, tjukk pannekake
    Døme
    • steikje lappar

klaff 1, klaffe 1

substantiv hankjønn

Opphav

av lågtysk klappe, med innverknad frå eldre tysk Klaff ‘spalte, opning’

Tyding og bruk

  1. plate eller lok med hengsler;
    Døme
    • slå opp klaffane på bordet;
    • skatollet har ein klaff til å slå ned
  2. Døme
    • skuve klaffen frå
  3. ventil (1) som opnar og stengjer seg
    Døme
    • klaffane på ein klarinett;
    • han har problem med ein klaff i hjartet
  4. brett eller flik på eit klesplagg
    Døme
    • sy ein klaff over lomma;
    • ei lue med klaffar over øyra

flak 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt flaga ‘lausrive stykke’ og flak ‘oppslag eller hette på kappe’; jamfør lågtysk flak ‘lapp’

Tyding og bruk

  1. (lausrive) flatt stykke;
    tynn skive
    Døme
    • målinga fall av i flak;
    • rive store flak av borken
      • som etterledd i ord som
      • isflak

snipp 1

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med snipe

Tyding og bruk

  1. heller lang og smal del av noko som stikk fram eller heng ned;
    Døme
    • øyresnipp;
    • selje ein snipp av eigedomen;
    • sitje heilt på snippensitje heilt ute på enden
  2. (laus eller) fastsydd halskrage på ei skjorte
    Døme
    • skjorta var for trong i snippen