Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
52 treff

Bokmålsordboka 14 oppslagsord

fødsel

substantiv hankjønn

Opphav

av fø og -sel

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • framskynde fødselen;
    • en hard fødsel
  2. det å bli født
    Eksempel
    • Kristi fødsel;
    • være blind fra fødselen
  3. Eksempel
    • være svensk av fødsel
  4. i overført betydning: begynnelse, tilblivelse

Faste uttrykk

  • kvele i fødselen
    hindra fra først av
    • forsøket ble kvalt i fødselen
  • trang fødsel
    vanskelig begynnelse
    • foretaket hadde en trang fødsel
Artikkelside

fostre

verb

Opphav

norrønt fóstra

Betydning og bruk

  1. sørge for barn under oppveksten;
    fø opp;
    oppdra
    Eksempel
    • landet har fostret mange store sønner
  2. Eksempel
    • fostre nye tanker
Artikkelside

degge

verb

Opphav

av dansk dægge ‘flaske, koppe opp (for eksempel lam)', opprinnelig svensk ‘fø opp med flaske’; beslektet med die (2

Betydning og bruk

stelle overdrevent godt;
kjæle for;
Eksempel
  • degge for hunden;
  • moren degget med barna;
  • bli degget for
Artikkelside

al 2

substantiv intetkjønn

Opphav

av ale

Betydning og bruk

  1. det å nære, fø (fram, opp), oppdrett;
    jamfør avl (1, 1)
    Eksempel
    • sauen er billig i al
  2. ungdyr som en aler fram, setter på (med tanke på videre øksling)
    Eksempel
    • ha al etter et dyr – avkom
Artikkelside

Nynorskordboka 38 oppslagsord

fø fram

Tyding og bruk

ale eller fostre opp;
Sjå: fø
Døme
  • fø fram ein kalv;
  • ho fødde fram ein son
Artikkelside

bli fødd på ny

Tyding og bruk

bli (åndeleg) atterfødd;
Sjå: fø
Artikkelside

bli forløyst

Tyding og bruk

Sjå: forløyse
Døme
  • bli forløyst med keisarsnitt
Artikkelside

ikkje fødd i går

Tyding og bruk

slett ikkje urøynd;
ikkje lett å lure;
Sjå: fø, går
Artikkelside

ale fram

Tyding og bruk

fø, dyrke eller avle fram;
Sjå: ale
Døme
  • ale fram tomatar;
  • ale fram ein ny sauerase
Artikkelside

bli fødd

Tyding og bruk

kome til verda;
Sjå: fø
Artikkelside

ale på

Tyding og bruk

Sjå: ale
  1. fø på
    Døme
    • denne kalven er ikkje noko å ale på
  2. tenkje (ut), bryggje på;
    planleggje
    Døme
    • ale på hemn
Artikkelside

setje barn til verda

Tyding og bruk

få barn;
fø;
Sjå: barn
Artikkelside

ale 2

ala

verb

Opphav

norrønt ala

Tyding og bruk

  1. fø (opp, fram);
    jamfør avle (2
    Døme
    • ale opp krøter;
    • ale seg til ei ny ku
  2. dyrke fram
    Døme
    • ale frukttre

Faste uttrykk

  • ale fram
    fø, dyrke eller avle fram
    • ale fram tomatar;
    • ale fram ein ny sauerase
  • ale på
    • fø på
      • denne kalven er ikkje noko å ale på
    • tenkje (ut), bryggje på;
      planleggje
      • ale på hemn
  • ale til seg
    lokke til seg
Artikkelside

barn

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt barn; samanheng med bere (3

Tyding og bruk

  1. avkom etter menneske i første leddet;
    unge
    Døme
    • få barn;
    • foreldre og barn
  2. nyfødd barn
    Døme
    • fø eit velskapt barn;
    • det står bra til med mor og barn
  3. person som ikkje er vaksen (1);
    person som ikkje har nådd myndigalder
    Døme
    • uskuldig som eit barn;
    • av barn og fulle folk får ein høyre sanninga;
    • filmen er ikkje tillaten for barn
  4. person i forhold til ei trus- eller åndsretning
    Døme
    • Guds barn
  5. umogen, naiv person
    Døme
    • han er eit stort barn

Faste uttrykk

  • barn av si tid
    person prega av tida han eller ho lever i
  • brent barn skyr elden
    ein unngår å gjere same feilen to gonger
  • gjere med barn
    gjere gravid
  • gå med barn
    vere gravid
  • ikkje mors beste barn
    person med tvilsam karakter
  • Israels barn
    jødane
  • kjært barn har mange namn
    same sak eller fenomen kan ha fleire nemningar
  • like barn leikar best
    folk som liknar kvarandre, går best saman
  • setje barn på
    gjere gravid
  • setje barn til verda
    få barn;
    fø
  • vere berre barnet
    vere svært ung
  • vere med barn
    vere gravid
Artikkelside
Side 2 av 4