Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

vinsj

substantiv hankjønn

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

Døme
  • enkel, dobbel vinsj – vinsj som dreg i ei, begge retning(ane);
  • eintromla, fleirtromla vinsj
Artikkelside

pal 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå nederlandsk

Tyding og bruk

hake (2, 1) på vinsj, spel (2 eller liknande som grip inn i eit tannhjul og låser det fast eller driv det fram

Faste uttrykk

  • hive pal
    dreie rundt til palen (1 fell inn i eit hakk
Artikkelside

mantel

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk; frå latin mantellum, opphavleg ‘stutt kappe’

Tyding og bruk

  1. dekke (1, 1) kring ein maskin(del)
  2. vaier festa til lossebom og vinsj
  3. hylle eller kappe på ein skorsteinsmur
  4. del av jorda som ligg mellom jordskorpa og kjernen
Artikkelside

kraftblokk

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

vinsj til å hale inn not på fiskefartøy med
Artikkelside

hive

hiva

verb

Opphav

av engelsk heave, tyding 4 lydord; same opphav som hevje og heve

Tyding og bruk

  1. lyfte, heve, hale (med vinsj, kran, tau og liknande)
    Døme
    • hive anker;
    • hive opp ein båt
  3. Døme
    • hive noko ut gjennom glaset;
    • hive seg ut i noko
  4. kaste i søpla;
    Døme
    • hive mat
  5. puste (1) med sterke, høyrande andedrag
    • brukt som adjektiv
      • hivande pust;
      • hivande bryst

Faste uttrykk

  • hive etter pusten/vêret
    dra pusten kort og tungt, supe etter luft
  • hive på seg
    kle raskt og uvyrde på seg
    • han heiv på seg frakken
  • hive seg på
    • stige på transportmiddel
      • hive seg på sykkelen
    • ta del i trend
      • hive seg på bølgja med elbilar
  • hive seg rundt
    gå i gang, få opp farten
Artikkelside

hiv 3

substantiv inkjekjønn

Opphav

av hive

Tyding og bruk

  1. det å hive;
    lyft (med vinsj, kran og liknande)
    Døme
    • ta fram sekker til luka og gjer klart til hiv
  2. last(mengd) som blir lyfta i ein gong (i vinsj, kran og liknande)
    Døme
    • den store krana svinga hiv etter hiv inn på bryggja
  3. Døme
    • det er hiv i den karen
  4. Døme
    • skøyta tok eit hiv
Artikkelside

spel 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå lågtysk, eller nederlandsk; same opphav som spindel

Tyding og bruk

greie, innretning til å heise eller hale noko med;
Døme
  • ankerspel;
  • gangspel
Artikkelside

forhaling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å flytte (båt) ved hjelp av trosse, vinsj eller liknande
    Døme
    • han har lang erfaring med forhaling av båtar
  2. det å hale ut eller seinke;
    Døme
    • drive med forhaling av tida
Artikkelside

forhale

forhala

verb

Opphav

frå lågtysk, eller nederlandsk; av for- (2 og hale (3

Tyding og bruk

  1. flytte (båt) med trosse, vinsj eller liknande
    Døme
    • forhale eit skip
  2. dryge eller hale ut;
    Døme
    • forhale avgjerda;
    • dei forhalte prosessen
Artikkelside