Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

tangent

substantiv hankjønn

Opphav

tysk av, latin tangens; jamfør tangere

Tyding og bruk

  1. tast på eit orgel eller piano
  2. i matematikk: rett linje som rører ved ei kurve eller flate i eitt punkt
Artikkelside

mikstur

substantiv hankjønn

Uttale

mikstuˊr; mikˊstur

Opphav

frå latin mixtura, av mixtus; sjå mikse

Tyding og bruk

  1. medisin oppløyst i vatn, sprit eller liknande
  2. blandingstobakk til piperøyking
  3. orgelregister der fleire piper er kopla til kvar tangent
Artikkelside

klaver

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom tysk og fransk; frå latin , nylaging av clavis ‘tangent’, opphavleg ‘nøkkel’

Tyding og bruk

samnemning på strengeinstrument med klaviatur, særleg om piano (1, 1) og flygel (2

Faste uttrykk

  • trampe i klaveret
    dumme seg ut, vere taktlaus
Artikkelside

kapotast

substantiv hankjønn

Opphav

av italiensk capotasto, av capo ‘hovud, hovud-’ og tasto ‘tast, tangent, gripebrett’

Tyding og bruk

klemme (1, 3) som ein festar på tvers av gripebrettet på strengeinstrument
Artikkelside

hamarklaver, hammarklaver

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

klaver der ein filtkledd hamar slår mot ein streng når ein tangent blir trykt ned
Artikkelside

tast

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk; frå italiensk tasto

Tyding og bruk

knapp eller tangent (1) som del av tastatur
Artikkelside

tangential

adjektiv

Tyding og bruk

i matematikk, om linje: som høyrer til, lagar eller fell saman med ein tangent (2)
Artikkelside

berøringspunkt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

punkt der ein tangent rører ved ei kurve eller eit tangentplan rører ved ei krum flate;
Døme
  • berøringspunktet mellom sirkelen og linja
Artikkelside

anslag

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom bokmål, frå lågtysk; jamfør anslå

Tyding og bruk

  1. om prosjektil, maskindel og liknande: det å støyte, slå mot noko;
  2. i musikk: slag på tangent
    Døme
    • ha eit lett anslag
    • første (innleiande) akkord, opptakt
  3. tasting på tastatur
    Døme
    • klare 500 anslag i minuttet
  4. Døme
    • eit anslag mot ein politisk organisasjon
  5. Døme
    • dette talet er eit forsiktig anslag
Artikkelside