Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 75 oppslagsord

sikte 2

sikta

verb

Opphav

frå lågtysk; av sikt (2

Tyding og bruk

  1. rette eit våpen, apparat eller instrument mot eit mål
    Døme
    • sikte på ein med eit gevær
    • ta augemål
      • ho sikta og kasta snøballen
  2. Døme
    • eg siktar ikkje så høgt;
    • kva siktar du til? – kva meiner du, kva tenkjer du på?

Faste uttrykk

  • sikte inn
    stille inn mot eit mål
Artikkelside

sikte 3

sikta

verb

Opphav

frå lågtysk; av sikt (1

Tyding og bruk

  1. la gå gjennom ei sikt for å skilje grovare og finare smådelar eller korn frå kvarandre;
    Døme
    • sikte mjøl
  2. gå nøye igjennom
    Døme
    • sikte søkjarane til stillinga
Artikkelside

sikte 4

sikta

verb

Opphav

frå eldre dansk; samanheng med norrønt sekt ‘skuld’ og sak

Tyding og bruk

om det offentlege: skulde, skuldgje
Døme
  • sikte ein for vilja drap
Artikkelside

sikte 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå lågtysk; av sikt (2

Tyding og bruk

  1. syn, synskrins, synsvidda
    Døme
    • av, i sikte – utanfor, innanfor synsvidda;
    • ha i sikte – ha von om
  3. innretning på skytevåpen til å sikte (2, 1) med

Faste uttrykk

  • med sikte på
    for å
  • ta sikte på
    rette auga mot;
    òg: stile mot
Artikkelside

sike

sika

verb

Opphav

av sik (1 og sik (3

Tyding og bruk

  1. sige, renne seint og smått;
    piple fram
  2. sile seint av
    Døme
    • sike kaffikjelen;
    • sike av den siste dropen
Artikkelside

programerklæring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

kunngjering frå eit politisk parti, ei ny regjering eller liknande om at dei tek sikte på å gjennomføre visse programpostar;
Artikkelside

primær

adjektiv

Opphav

gjennom fransk, frå latin primus ‘først’; jamfør prim (1

Tyding og bruk

  1. som kjem først;
    opphavleg, grunnleggjande;
    til skilnad frå sekundær (1)
    Døme
    • det primære stadiet;
    • dekkje primære behov
  2. som er viktigare enn noko anna;
    som kjem i første rekkje
    Døme
    • distriktsutbygging er ei primær statsoppgåve
  3. brukt som adverb: først og fremst, i første rekkje
    Døme
    • ho tok primært sikte på høgskulen
Artikkelside

bein 2

adjektiv

Opphav

norrønt beinn

Tyding og bruk

  1. ikkje bogen;
    Døme
    • stonga er bein;
    • ein bein og fin molo;
    • sikte etter om det er beint
    • brukt som adverb
      • greina står beint ut frå stomnen;
      • sjå nokon beint inn i auga
  2. brukt som adverb, om ytring: som går like på saka
    Døme
    • seie beint nei
  3. reint, plent
    Døme
    • ho skapte seg beint galen
  4. Døme
    • det er ikkje så beint å få det til

Faste uttrykk

  • beint fram
    • nett som det er framstilt
      • stave eit ord beint fram;
      • ei keisam historie om ein les ho beint fram
    • ikkje vanskeleg;
      problemfri;
      lett (2);
      beintfram (2)
      • vegen ut av dette uføret er ikkje enkel og beint fram
    • utan atterhald;
      med reine ord;
      beintfram (3)
      • seie si meining beint fram
    • rett og slett;
      verkeleg (3), sanneleg
      • dette er beint fram trist;
      • ho er beint fram ikkje til å stogge;
      • eg tykkjer beint fram at …
  • beint ut
    • utan atterhald;
      rett ut
      • seie noko beint ut;
      • beint ut sagt
    • rett og slett
      • dette er beint ut frekt
Artikkelside

vere mynta på

Tyding og bruk

sikte til;
vere bestemd for;
Sjå: mynte
Døme
  • eg skjøna at dei orda var mynta på meg
Artikkelside

mynte 2

mynta

verb

Opphav

av mynt

Tyding og bruk

lage myntar
Døme
  • mynte ut kopar til femøringar

Faste uttrykk

  • mynte om
    prege om (myntar)
  • vere mynta på
    sikte til;
    vere bestemd for
    • eg skjøna at dei orda var mynta på meg
Artikkelside
Side 1 av 8