Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

oppbrukt, oppbruka

adjektiv

Tyding og bruk

som det ikkje er meir att av;
som er brukt opp
Døme
  • pengane er snart oppbrukte
Artikkelside

brenne 1

brenna

verb

Opphav

norrønt brenna

Tyding og bruk

  1. vere i brann;
    stå i loge;
    Døme
    • låven brenn;
    • det brann hos grannen;
    • det vil ikkje brenne i omnen
  2. lyse som eld;
    skine sterkt
    Døme
    • himmelen brann i vest;
    • stjernene brenn på himmelen
  3. bli uttørka av for sterk varme;
    bli svidd
    Døme
    • graset brann og visna bort
  4. Døme
    • næringsemne som brenn i cellene
  5. vere eller kjennast heit
    Døme
    • føtene brann i skoa;
    • blodet brenn i årene
  6. Døme
    • halsen brann av tørste;
    • såret brann
  7. ha sterke kjensler for noko;
    vere intenst oppteken av noko;
    kjenne sterk trong eller lyst;
    Døme
    • brenne av lyst til å hjelpe;
    • brenne for ei sak;
    • ho brenn for miljøet;
    • han brenn etter å kome i gang

Faste uttrykk

  • brenne inne med
    • ikkje få selt noko ein vil bli av med
      • brenne inne med varene
    • ikkje få seie noko ein vil ha fram
      • brenne inne med eit spørsmål
  • brenne inne
    miste livet ved brann inne i ein bygning
    • heile buskapen brann inne
  • brenne ned
    • brenne til det er oppbrukt
      • lyset brann ned
    • bli heilt øydelagd i brann
      • huset brann ned til grunnen
  • brenne opp
    brenne til det ikkje er noko att
    • bålet har brunne opp;
    • huset brann opp
  • brenne ut
    • brenne til det ikkje er noko att
      • bålet har brunne ut;
      • bilen brann ut
    • om sjukdom: slutte å vere aktiv
      • gikta har brunne ut
Artikkelside

brenne ned

Tyding og bruk

Sjå: brenne
  1. brenne til det er oppbrukt
    Døme
    • lyset brann ned
  2. bli heilt øydelagd i brann
    Døme
    • huset brann ned til grunnen
Artikkelside

ende 2

adjektiv

Opphav

same opphav som ende (1

Tyding og bruk

oppbrukt
Døme
  • pengane er ende;
  • skuledagen var ende;
  • når veden er ende, sloknar elden
Artikkelside

uttømd, uttømt

adjektiv

Tyding og bruk

    • vatnet er uttømt
  2. oppbrukt
    • resursane er uttømde;
    • emnet er uttømt
Artikkelside

tryte 4

tryta

verb

Opphav

norrønt þrjóta; samanheng med trot og trøytt

Tyding og bruk

ta slutt, bli oppbrukt, gå tom (for);
vere eller ha for lite;
Døme
  • maten, vatnet, kreftene, tolmodet tryt (opp);
  • det tryt ikkje mat, drikk, pengar der i huset
Artikkelside

troten 2

adjektiv

Opphav

perfektum partisipp av tryte (4

Tyding og bruk

  1. som det er slutt på;
    oppbrukt
    Døme
    • maten er troten
Artikkelside

trot

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt þrot; samanheng med tryte (4 og trøytt

Tyding og bruk

det å tryte (4;
Døme
  • ta, gje trot – ta slutt, tryte, bli oppbrukt;
  • det er trot på mat;
  • vere, bli på trot(et) – vere, bli lens; ta slutt, tryte;
  • utan trot;
  • i siste trotet – i siste liten

Faste uttrykk

  • i trot(et)
    heilt utsliten
Artikkelside

slutt 2

adjektiv

Tyding og bruk

berre predikativt: forbi, oppbrukt, til ende
Døme
  • no er turen slutt;
  • pengane tok slutt;
  • det er slutt mellom dei
Artikkelside