Avansert søk

Nynorskordboka 9 oppslagsord

mosjonere

mosjonera

verb

Tyding og bruk

gje nokon mosjon
Døme
- mosjonere hestane
drive lettare trening;
skaffe seg mosjon;
trimme (2)
Døme
- ho mosjonerer kvar søndag

lufte

lufta

verb

Opphav

Tyding og bruk

sleppe inn frisk luft i eit rom;
ventilere (1);
setje noko i frisk luft
Døme
- lufte i rommet;
- lufte ut matosen;
- lufte seg;
- lufte sengekleda;
- lufte vin
gå tur med;
mosjonere
Døme
- lufte hunden
gje uttrykk eller utløp for
Døme
- lufte irritasjonen sin
nemne, slå frampå om
Døme
- lufte ein tanke for nokon
gje frå seg lukt, lukte (2)
Døme
- det luftar vondt

Faste uttrykk

lufte seg
- trekkje frisk luft
- reise (langt) vekk og få nye inntrykk
lufte ut
- skifte ut lufta i eit lokale, oftast ved å opne vindauga
- bli kvitt gamle meiningar og synsmåtar som har stengt for nye tankar og idear

longere

longera

verb

Uttale

långsjeˊre

Opphav

Tyding og bruk

mosjonere eller dressere ein hest ved å la han springe i ring i ei lang line

joggetur

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

løpetur ein tek for å mosjonere

jogge

jogga

verb

Opphav

av engelsk jog

Tyding og bruk

springe for å mosjonere

Døme

vere ute og jogge;
dei kjem joggande

røre på seg

Tyding og bruk

lee på seg; mosjonere;

i overført tyding: ta til å gjere seg gjeldande;

Sjå: røre

trimme

trimma

verb

Opphav

engelsk trim ‘klippe, stelle’

Tyding og bruk

setje i god stand
Døme
- trimme fartyet, flyet – fordele lasten i fartyet, flyet slik at jamvekta blir best mogleg;
- trimme ein motor – finstille, innstille ein motor slik at han yter fleire hestekrefter;
- trimme ein hund – stusse og kjemme ein hund
- øve opp
  trimme nokon for større oppgåver
drive lettare trening;
mosjonere
Døme
- trimme tre gonger i veka

skigåing

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å gå eller renne på ski;

Døme

mosjonere om vinteren med litt skigåing

røre 2

røra

verb

Opphav

norrønt hrǿra

Tyding og bruk

lee, setje i rørsle, flytte, rikke, røyve (2, 3)
Døme
- ikkje røre ein finger;
- fiske i rørt vatn – sjå fiske (2, 3)
blande masse eller væske med sleiv, tvore eller liknande
Døme
- røre i gryta, målinga;
- røre hop, saman;
- røre ut (i vatn, mjølk)
tale utan eigenleg meining, tulle, vase, tøve
Døme
- kva er det du rører om?
gripe, gjere inntrykk på, kløkkje
Døme
- bli rørt til tårer
- i presens partisipp:
  rørande – sjå det
ta på, kome borti;
gjere noko med
Døme
- sjå, men ikkje røre;
- ikkje rør kniven!
- røre ved noko;
- han rørte ikkje maten;
- pengane i banken skal vi ikkje røre

Faste uttrykk

røre opp
rote opp frå grunnen av
røre på seg
lee på seg; mosjonere;
i overført tyding: ta til å gjere seg gjeldande