Avansert søk

Nynorskordboka 14 oppslagsord

kaptein

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom nederlandsk kapitein og fransk capitaine, frå mellomalderlatin capitaneus; av latin caput ‘hovud’

Tyding og bruk

i Forsvaret: offisersgrad mellom løytnant og major;
jamfør kapteinløytnant og rittmeister
Døme
- kapteinen er leiar eller nestkommanderande for eit kompani
øvste offiser (3) på handelsskip og passasjerfly;
skipper;
sjøkaptein
Døme
- kapteinen gav ordre om at alle skulle forlate skipet
- - flaggkaptein
  - kommandørkaptein
  - orlogskaptein
i idrett: spelar som er leiar for lagkameratane
Døme
- han var kaptein da laget vart seriemeister;
- kapteinen sette straffen i mål
- - lagkaptein

marine

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; jamfør marin

Tyding og bruk

særleg i bunden form eintal: krigsflåten med materiell, personar og institusjonar;
sjøforsvar
Døme
- ein kaptein i marinen;
- Marinen og Kystvakta utgjer til saman Sjøforsvaret
målarstykke med motiv frå havet

løytnant

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk; frå fransk lieutenant, opphavleg ‘ein som er i staden for ein annan’

Tyding og bruk

offiser med grad mellom fenrik og kaptein (1) i Hæren og Luftforsvaret eller mellom fenrik og kapteinløytnant i Sjøforsvaret

kompanisjef

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

kaptein eller major som leier eit kompani (2)

major

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk og spansk; frå latin maior ‘større’, komparativ av magnus ‘stor’

Tyding og bruk

offiser med grad mellom kaptein og oberstløytnant

lagkaptein

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

kaptein (3) på eit lag (7)

Døme

ho var lagkaptein på landslaget

krag

substantiv hankjønn

Opphav

kortform av namnet Krag-Jørgensen-gevær, etter kaptein O.H.J. Krag 1837–1916 og børsemakar Erik Jørgensen 1848–1896

Tyding og bruk

norsk armégevær 1894–1940, no brukt i baneskyting

Døme

kragen er ikkje lenger lovleg på elgjakt

køpenickiade

substantiv hankjønn

Opphav

etter namnet på den tyske byen Köpenick, der ein skomakar i 1906 gav seg ut for kaptein og tok bykassa etter militær ordre

Tyding og bruk

frekk freistnad;

bløff, narring, svindel

kapteinsgard

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

om eldre forhold: embetsbustad til ein kaptein (1)

kapteinløytnant

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

offisersgrad i Marinen mellom løytnant og orlogskaptein;

jamfør kaptein (1)

Side 1 av 2

Resultat per side: