Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 23 oppslagsord

formell

adjektiv

Opphav

gjennom fransk, frå latin; same opphav som formal

Tyding og bruk

  1. etter reglane;
    som gjeld den ytre forma
    Døme
    • det var formelle feil i framgangsmåten;
    • sende formell klage;
    • formelt er det slik, men ikkje reelt;
    • alle grupper har ein formell eller uformell leiar
  2. som held strengt på formene;
    Døme
    • formell atmosfære;
    • ei formell samtale

Faste uttrykk

  • formelt subjekt
    ord, vanlegvis ‘det’ eller ‘der’, som står på subjektsplassen i ei setning der det eigenlege subjektet kjem seinare eller der verbet ikkje krev subjekt
    • i setninga ‘det er kaldt’ er ‘det’ formelt subjekt
Artikkelside

formelt subjekt

Tyding og bruk

ord, vanlegvis ‘det’ eller ‘der’, som står på subjektsplassen i ei setning der det eigenlege subjektet kjem seinare eller der verbet ikkje krev subjekt;
Døme
  • i setninga ‘det er kaldt’ er ‘det’ formelt subjekt
Artikkelside

proformasak

substantiv hokjønn

Opphav

av proforma

Tyding og bruk

reint formell sak
Artikkelside

overrekkje, overrekke

overrekkja, overrekka

verb

Tyding og bruk

bere, rette fram, kome med eller gje på ein formell eller høgtideleg måte
Døme
  • styraren overrekte blomster til jubilanten
Artikkelside

pakt

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom lågtysk; frå latin , av pacisci ‘gjere semje’

Tyding og bruk

(formell) bindande avtale mellom to eller fleire partar, med gjensidige rettar og plikter;
semje;
Døme
  • gjere ei pakt med nokon;
  • inngå ei pakt;
  • det fanst ei pakt mellom søskena

Faste uttrykk

  • i pakt med
    i samsvar med;
    i samklang med;
    på bølgjelengd med
    • leve i pakt med naturen;
    • justere regelverket i pakt med utviklinga
Artikkelside

opningshøgtid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

formell og høgtidsam opning av eit bygg eller eit arrangement
Døme
  • opningshøgtida for Dei nynorske festspela
Artikkelside

konvensjonell

adjektiv

Tyding og bruk

  1. etter skikk og bruk;
    Døme
    • ein konvensjonell tale;
    • berre tenkje i konvensjonelle baner;
    • han er så konvensjonell
  2. om krig og våpen: ikkje kjernefysisk
    Døme
    • konvensjonell krigføring

Faste uttrykk

  • konvensjonell krig
    krig der det ikkje blir brukt masseøydeleggingsvåpen
  • konvensjonelle våpen
    moderne våpen med unntak av masseøydeleggingsvåpen
Artikkelside

kjønnsskilnad

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. skilnad mellom individ av ulikt kjønn (2);
    Døme
    • det er kjønnsskilnader i kva utdanning ungdomar vel
  2. formell skilnad mellom visse ord på grunn av ulikt kjønn (4);
Artikkelside

klage 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

lågtysk; tysk

Tyding og bruk

  1. Døme
    • høyre på jammer og klage;
    • klagene frå dei skadde
  2. munnleg eller skriftleg fråsegn om at noko er mangelfullt, urettvist eller rettsstridig
    Døme
    • kokken fekk mange klager på maten;
    • skrive ei formell klage;
    • eg vil sende inn ei klage på vedtaket
Artikkelside

konsensusvedtak, konsensvedtak

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

semje som er oppnådd utan formell avrøysting, men etter føregåande konsultasjonar
Artikkelside
Side 1 av 3