Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

ballast

substantiv hankjønn eller hokjønn

Uttale

balˊlast; balasˊt

Opphav

frå lågtysk , føreledd truleg av bar ‘tom’; jamfør last (1

Tyding og bruk

  1. noko tungt (ofte sjøvatn) som blir fylt i eit tomt fartøy så det skal bli støare
    Døme
    • ta inn ballast
  2. i overført tyding: kunnskap, røynsler, karaktereigenskapar som kan gje støtte i livet
    Døme
    • ha nok ballast til å reise ut i verda
  3. noko tungt (særleg sandsekker) til å kaste ut frå ein ballong for å regulere høgda
  4. underlag på jernbanespor, oftast pukk eller grus;
    Døme
    • ballast langs togskinnene

Faste uttrykk

  • gå i ballast
    la fartøyet gå utan last, men med ballast

ballaste

ballasta

verb

Uttale

balˊlaste; balasˊte

Tyding og bruk

fylle med ballast (1)
Døme
  • skipet vart ballasta

balle 2

balla

verb

Opphav

norrønt balla; av ball (1

Tyding og bruk

  1. klemme (saman) i ein ball
    Døme
    • balle kleda saman
  2. vikle (1, sveipe (2), pakke (2, 1) noko rundt noko anna
    Døme
    • balle vara inn i eit papir;
    • balle ullteppet godt kring seg
  3. Døme
    • dei balla det til for seg sjølve

Faste uttrykk

  • balle på seg
    vekse, auke, stige
    • problema berre balla på seg

gå i ballast

Tyding og bruk

la fartøyet gå utan last, men med ballast;
Sjå: ballast

akterpigg

substantiv hankjønn

Opphav

av akter og pigg (1

Tyding og bruk

bakarste rom i fartøy
Døme
  • fylle ballast i akterpiggen

seglestein, siglestein

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

stein til ballast i botnen på ein båt

ballongkorg

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

korg (1) under ein luftballong for passasjerar, ballast og liknande

ballasttank

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

på skip: tank, rom, til ballast (1)
Døme
  • skipet fekk slagside da ein ballasttank vart fylt feil

ballastjern, ballastjarn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

jernstykke brukt til ballast (1) i skipsfart