Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 21 oppslagsord

audmjuk

adjektiv

Opphav

norrønt auðmjúkr ‘lett å gjere mjuk’

Tyding og bruk

  1. som ikkje har høge tankar om eige verd;
    Døme
    • ein audmjuk og trufast slitar
  2. som uttrykkjer eller er prega av vyrdnad, respekt (overfor noko mektig eller vanskeleg)
    Døme
    • vere audmjuk overfor naturkreftene;
    • ei audmjuk haldning til oppgåva
Artikkelside

audmjuke

audmjuka

verb

Tyding og bruk

tukte for å gjere audmjuk;
gjere liten;
nedverdige;
Døme
  • å hevde seg sjølv ved å audmjuke andre;
  • kjenne seg krenkt og audmjuka;
  • eit audmjukande militært nederlag

Faste uttrykk

  • audmjuke seg
    gjere seg liten;
    syne seg audmjuk
Artikkelside

stå med lua i handa

Tyding og bruk

vere audmjuk og tilbakehalden; vere i den situasjonen at ein ikkje kan krevje noko;
Sjå: lue
Artikkelside

lue 1, luve 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt tilnamn lúfa ‘tjukt og tett hår’

Tyding og bruk

hovudplagg av mjukt materiale, stundom med skygge og utan brem;

Faste uttrykk

  • dra lua nedover øyra
    ikkje vilje ta imot påverknad utanfrå;
    jamfør nisselue
  • stå med lua i handa
    vere audmjuk og tilbakehalden; vere i den situasjonen at ein ikkje kan krevje noko
Artikkelside

mjuk

adjektiv

Opphav

norrønt mjúkr

Tyding og bruk

  1. som lett gjev etter for trykk;
    motsett hard (1)
    Døme
    • mjukt brød;
    • mjukt skinn;
    • eg søv best på ei mjuk pute
    • brukt som adverb:
      • liggje mjukt og godt
  2. Døme
    • ein mjuk overgang til pensjonisttilværet
    • brukt som adverb:
      • bilen stoppa mjukt
  3. ledig, smidig;
    motsett stiv (1)
    Døme
    • ei mjuk grein;
    • vere mjuk i kroppen
  4. ettergjevande, føyeleg;
    audmjuk;
    veik
    Døme
    • bli mjuk etter ei overhaling;
    • gjere seg mjuk;
    • få nokon til å bli mjuk
  5. som gjeld kjensler og livskvalitet;
    som legg vekt på omsut for og omsyn til andre
    Døme
    • mjuke verdiar

Faste uttrykk

  • mjuk mann
    mann som (medvite) går mot den tradisjonelle mannsrolla
  • mjuke trafikantar
    fotgjengarar og syklistar
  • mjukt stål
    smijern
  • mjukt vatn
    kalkfattig vatn;
    blautt vatn
Artikkelside

beskjeden

adjektiv

Uttale

beskjeˊden

Opphav

gjennom bokmål; frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. Døme
    • eit beskjedent barn
  2. Døme
    • eit beskjedent utbyte
Artikkelside

undergitt

adjektiv

Tyding og bruk

utan samsvarsbøying som predikativ; sjå undergjeven
  1. Døme
    • herren og hans undergitte;
    • undergitte tenestemenn;
    • alle er undergitt lovene, Guds vilje;
    • vere undergitt leiaren
  2. undergjeven (2), audmjuk, lydig
    Døme
    • Dykkar undergitte NN – forelda, i brev
Artikkelside

audmykje seg

Tyding og bruk

gjere eller syne seg audmjuk;
audmjuke seg;
Sjå: audmykje
Artikkelside

audmjuke seg

Tyding og bruk

gjere seg liten;
syne seg audmjuk;
Sjå: audmjuke
Artikkelside

hugmjuk

adjektiv

Tyding og bruk

Artikkelside
Side 1 av 3