Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 19 oppslagsord

andsynes

preposisjon

Tyding og bruk

  1. andlet til andlet;
    beint framfor, beint imot
    Døme
    • sitje, stå andsynes kvarandre
    • som adverb:
      • sitje andsynes på toget
  2. i (til)høve til;
    med omsyn til
    Døme
    • ansvaret andsynes familien
Artikkelside

kontra 2

preposisjon

Opphav

gjennom italiensk; frå latin

Tyding og bruk

imot, andsynes, i høve til
Døme
  • buss kontra privatbil

Faste uttrykk

  • pro og kontra
    for og imot;
    pro et contra
  • slå kontra
    • gjere motstand;
      slå tilbake
      • gjestelaget tok føringa, men heimelaget slo kontra
    • meine det motsette;
      ombestemme seg
      • sjefen slår kontra og vil ha ordninga i gang likevel
Artikkelside

prorussisk

adjektiv

Tyding og bruk

som er venleg stemd andsynes Russland og russisk politikk
Artikkelside

overfor

preposisjon

Tyding og bruk

  1. andlet til andlet;
    Døme
    • dei stod overfor kvarandre
  2. om tale, utsegn: vend til nokon
    Døme
    • stadfeste overfor media
  3. i overført tyding: rett framfor noko (til dømes ei oppgåve eller utfordring)
    Døme
    • bli stilt overfor eit problem
  4. i tilhøvet til, når det gjeld
    Døme
    • ha blanda kjensler overfor heimstaden
Artikkelside

mot 3

preposisjon

Opphav

norrønt í mót, í móti, opphavleg ‘i møte (med)'; jamfør mot (2 og imot

Tyding og bruk

  1. i møte med;
    i retning (fram til)
    Døme
    • dei kom gåande mot oss;
    • køyre mot byen;
    • snu seg mot høgre;
    • arbeide mot eit mål
  2. i motsett retning som;
    motsett med (2, 4)
    Døme
    • gå mot vinden
  3. (bort til og) i fysisk kontakt med
    Døme
    • hjulet støytte mot ein stein;
    • lene seg mot veggen
  4. beint framfor;
    Døme
    • stå midt mot døra
  5. om tid: fram til;
    rett før
    Døme
    • det lid mot sommar;
    • mot slutten av perioden
  6. i tilhøvet til nokon eller noko;
    Døme
    • vere slem mot nokon;
    • gjere vel mot nokon;
    • dei var gode mot dyra;
    • ho er allergisk mot støv
  7. for å rette på eller førebyggje noko
    Døme
    • eit middel mot rust;
    • medikament mot hovudverk;
    • ein vaksine mot meslingar
  8. for å unngå
    Døme
    • åtvare mot lommetjuvar
  9. i tevling med;
    med nokon som motstandar
    Døme
    • tevle mot nokon;
    • kjempe mot nokon;
    • spele kamp mot eit lokalt lag;
    • partane stod steilt mot kvarandre
  10. med mål om å motarbeide eller nedkjempe noko;
    jamfør for (6, 3)
    Døme
    • vere mot noko;
    • røyste mot noko;
    • forbod mot røyking;
    • det har eg ingen ting mot
  11. i strid med
    Døme
    • mot min vilje;
    • dette er mot all fornuft;
    • mot føresegnene i lova
  12. i høve til;
    samanlikna med
    Døme
    • du er berre barnet mot henne;
    • framlegget fall med seks mot ni røyster;
    • prisen har kome opp i 400 kr mot 250 kr for tre år sidan
  13. som motyting for
    Døme
    • bagasjen blir utlevert mot framvising av billett;
    • bli sett fri mot kausjon
Artikkelside

kristenrett

substantiv hankjønn

Opphav

av rett (2, 5)

Tyding og bruk

i katolsk tid: lover, lovbolk som galdt kyrkja og dei geistlege, praktiseringa av kristentrua og folks skyldnader andsynes kyrkja
Artikkelside

indifferentisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

likesæle andsynes religiøse, moralske, politiske eller filosofiske spørsmål
Artikkelside

innfor

preposisjon

Tyding og bruk

  1. til andre sida av, til innsida av
    Døme
    • han gjekk innfor døra
  2. på indre sida av;
    Døme
    • dei såg han innfor ruta
  3. framfor, like overfor, andsynes
    Døme
    • stå innfor Guds åsyn
Artikkelside

rekambioveksel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

siktveksel som ein vekseleigar med rett på regress (sjå det) dreg på ein vekselskuldnar som er ansvarleg andsynes vekseleigaren
Artikkelside

røvarstat

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør òg engelsk rogue state

Tyding og bruk

stat (1), land (1, 2) som tek seg til rette andsynes andre statar og ikkje vyrder folkeretten
Artikkelside
Side 1 av 2