Avansert søk

Nynorskordboka 14 oppslagsord

slå ut

Tyding og bruk

gjere brå rørsle utover;

òg: vinne over;

Sjå: slå

Døme

slå ut med armane;
slå ut ei rute, ei tann;
slå ut konkurrenten frå tevlinga

hår

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt hár

Tyding og bruk

trådforma utvokster eller hudvedheng hos fleircella dyregrupper;
særleg brukt om tynt strå av forhorna overhudsceller hos menneske og andre pattedyr
Døme
- han hadde ikkje mange håra att på hovudet
samla hårvekst, særleg på hovudet
Døme
- ha raudt, tjukt hår;
- få grått hår;
- vaske og føne håret;
- setje opp håret i ein topp
i botanikk: trådliknande utvokster frå cellene i overhuda på planter

Faste uttrykk

eit hår i suppa
noko som er ubehageleg eller passar dårleg
gje nokon grå hår
vere årsak til at nokon opplever sorg eller irritasjon
henge i eit hår
så vidt kunne bergast;
henge i ein tynn tråd
ikkje eit hår betre
ikkje det spor betre
ikkje krumme eit hår på hovudet til nokon
ikkje skade nokon fysisk i det heile
ikkje skode hunden på håra
ikkje døme nokon etter det ytre
lyfte seg sjølv etter håret
setje seg sjølv i ein betre situasjon ved hjelp av eigne krefter
med hud og hår
fullstendig
ulven slukte byttet med hud og hår;
han slukte historia med hud og hår
med hår på brystet
mandig;
sterk og barsk
laget treng ein spelar med hår på brystet
på hengande håret
berre så vidt;
med naud og neppe
på håret
så vidt
det var på håret at vi rakk ferja
slå ut håret
(etter engelsk let one’s hair down) slå seg laus og more seg
stryke med håra
føye eller smiske med
det er best å stryke han med håra

slå knockout på

Tyding og bruk

slå ut, vinne over
Døme
- dei slo knockout på dei andre i konkurransen
danke ut
Døme
- dette partiet slår knockout på dei andre

knocke

knocka

verb

Uttale

nåkˋke

Opphav

av engelsk knock

Tyding og bruk

i boksing: slå ut;

Døme

knocke motstandaren ut

knockout 1

substantiv hankjønn

Uttale

nåkˊkaot

Opphav

frå engelsk ‘slå ut’

Tyding og bruk

bokseslag som gjer motstandaren kampufør

Døme

tape på knockout

Faste uttrykk

slå knockout på
- slå ut, vinne over
  dei slo knockout på dei andre i konkurransen
- danke ut
  dette partiet slår knockout på dei andre
teknisk knockout
det at ein boksar blir dømt ute av stand til å halde fram med kampen

danke ut

Tyding og bruk

slå ut, overvinne;

Sjå: danke

Døme

danke ut konkurrentane;
kandidaten vart danka ut i siste runde;
nettaviser kan danke ut papiravisene

vitte

vitta

verb

Opphav

Tyding og bruk

veifte, vinke, slå ut med handa

vippe 3

vippa

verb

Opphav

samanheng med vibrere

Tyding og bruk

bikke (2), svinge (røre seg) opp og ned (att og fram)
Døme
- sitje og vippe med foten over kneet;
- bilen vippa rundt i svingen;
- det står og vippar mellom borgarleg og sosialistisk fleirtal;
- det vippar – lyset kjem og går
bikke (1), tuppe (2
Døme
- vippe ein sau rundt på ryggen;
- vippe ballen over målmannen og i mål;
- vippe av pinnen – slå ut, trengje unna (ein konkurrent )

Faste uttrykk

vippe pinne
ein barneleik

tann

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt tǫnn

Tyding og bruk

hard bite- og tyggjereiskap (festa til kjevane) i munnen
Døme
- trekkje, slå ut ei tann;
- felle, hakke tenner;
- kunstige tenner
- - framtann
  - hoggtann
  - kvalrosstann
  - kvaltann
  - støyttann
tagg, framspring i bladkant, på tannhjul, på tannstong eller på eggen på skjereverktøy
- - sagtann

Faste uttrykk

føle nokon på tennene
utfordre, prøve nokon
rusta til tennene
fullt utstyrt (med våpen)
vise tenner
ta att, syne sinne

styrte

styrta

verb

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

falle, rase, strøyme (ned)
Døme
- flyet styrta i havet;
- styrte ned;
- elva styrta utfor stupet
tømme, slå ut med fart
Døme
- styrte lasset i fyllinga
- kaste, støyte ned
  styrte nokon i avgrunnen
- felle (3
  styrte regjeringa
- kaste (3
  styrte ein i ulykka;
  styrte seg ut i dristige spekulasjonar
fare (2, storme
Døme
- styrte på dør
falle om
Døme
- han gjekk til han styrta
- døy brått;
  sjølvdaude
  kua styrta på båsen

Side 1 av 2

Resultat per side: