Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 19 oppslagsord

sjeldsynt

adjektiv

Opphav

jamfør norrønt sjaldsénn

Tyding og bruk

som ein sjeldan ser

Døme

ein sjeldsynt gjest

Artikkelside

rar

adjektiv

Opphav

gjennom lågtysk, frå latin rarus ‘sjeldsynt’

Tyding og bruk

som er uvanleg og derfor vekkjer undring eller merksemd;
merkeleg, underleg, pussig;
påfallande
Døme
- rare fakter;
- ein rar kar;
- her skal du få sjå noko rart!
- eg kjenner meg så rar
- brukt som adverb:
  ho spring så rart;
  det ser rart ut
triveleg, hyggjeleg, artig;
moro
Døme
- det var rart å sjå deg att!

Faste uttrykk

det er rart med det
brukt som ettertenksam eller undrande stadfesting
det er rart med det, men ein ven seg til det meste
ikkje rar
ikkje god;
dårleg, ring
helsa var ikkje rar;
han fekk ikkje rare hjelpa;
det er ikkje rare greiene
mykje rart
mykje forskjellig
ha mykje rart i skuffene

Artikkelside

kvardagskost

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør kost (

Tyding og bruk

vanleg, enkel mat

Døme

graut er kvardagskost

Faste uttrykk

ikkje kvardagskost
noko utanom det vanlege;
noko sjeldsynt
å debutere som 80-åring er ikkje kvardagskost

Artikkelside

kuriositet

substantiv hankjønn

Opphav

av latin curiositas ‘nyfikne’; jamfør kuriøs

Tyding og bruk

merkverdig ting;

sjeldsynt ting;

raritet

Døme

ho samla på kuriositetar;
saka var ein kuriositet;
som ein kuriositet nemnde han at han likte å byggje med lego

Faste uttrykk

for kuriositetens skuld
for moro skuld;
som ei artig tilleggsopplysing
desse sakene fortalde dei mest for kuriositetens skuld

Artikkelside

unntakstilfelle, unnatakstilfelle

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tilfelle utanom det vanlege;

sjeldsynt tilfelle;

unntak frå det vanlege

Døme

berre i unntakstilfelle kan ein gjere dette

Artikkelside

unik

adjektiv

Opphav

gjennom fransk; frå latin ‘einaste’, av unus ‘ein’

Tyding og bruk

eineståande, sjeldsynt;

makelaus

Døme

eit unikt tilfelle;
ei unik samling

Artikkelside

særsyn

substantiv inkjekjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

noko som er sjeldsynt og merkeleg;

særhende

Døme

full solmørking er eit særsyn

Artikkelside

fenomen

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå gresk eigenleg perfektum partisipp av phainesthai ‘vise seg’

Tyding og bruk

det som blir oppfatta av sansane (stundom til skilnad frå tinga i seg sjølve);
noko som finst eller hender;
ovring, tilfelle
Døme
- fenomenet nordlys;
- (skattesvik, arbeidsglede e l er) eit vanleg, uvanleg, sjeldsynt, merkeleg fenomen
noko(n) som er uvanleg eller framifrå;
unikum
Døme
- ho er eit fenomen til å snikre