Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 6 oppslagsord

runde 1

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk; frå fransk

Tyding og bruk

  1. rørsle i ring, rundgang
    Døme
    • vaktmannen gjekk runden;
    • ta, gå ein runde i skogen, i lysløypa;
    • ha igjen tre rundar på 5000-meteren
  2. Døme
    • andre runde i cupen;
    • eg spanderer ein runde (øl);
    • ein boksekamp over ti rundar;
    • tinginga går inn i siste runden – mot slutten
Artikkelside

halde garden oppe

Tyding og bruk

Sjå: garde
  1. i visse kampsportar: halde hender og underarmar oppe så dei vernar hovudet og overkroppen
    Døme
    • i den siste runden greidde ho å halde garden oppe
  2. i overført tyding: vere førebudd på å hindre åtak eller tole kritikk og vanskar
    Døme
    • halde garden oppe og vere budd på det verste
Artikkelside

redda av gongongen

Tyding og bruk

Sjå: gongong
  1. i boksing: unngå å tape av di runden er slutt
    Døme
    • boksaren vart redda av gongongen
  2. i overført tyding: kome ut av ein uønskt situasjon i siste liten, ofte grunna ytre omstende
    Døme
    • timen var slutt, og ein stressa lærar var redda av gongongen
Artikkelside

gongong

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom engelsk, frå malayisk; opphavleg lydord

Tyding og bruk

slaginstrument av ei metallplate og ei klubbe som blir brukt i orkester og til å gje signal med
Døme
  • pauker, trommesett og gongong

Faste uttrykk

  • redda av gongongen
    • i boksing: unngå å tape av di runden er slutt
      • boksaren vart redda av gongongen
    • i overført tyding: kome ut av ein uønskt situasjon i siste liten, ofte grunna ytre omstende
      • timen var slutt, og ein stressa lærar var redda av gongongen
Artikkelside

garde 2

substantiv hankjønn

Uttale

gard

Opphav

frå fransk, same opphav som garde (1; jamfør en garde

Tyding og bruk

i visse kampsportar: gardestilling

Faste uttrykk

  • halde garden oppe
    • i visse kampsportar: halde hender og underarmar oppe så dei vernar hovudet og overkroppen
      • i den siste runden greidde ho å halde garden oppe
    • i overført tyding: vere førebudd på å hindre åtak eller tole kritikk og vanskar
      • halde garden oppe og vere budd på det verste
  • senke garden
    • i visse kampsportar: senke hendene så dei ikkje lenger vernar hovudet og overkroppen
      • ho senka garden for tidleg
    • i overført tyding: slappe av og ikkje lenger vere førebudd på åtak eller vanskar
      • han senka garden og byrja sleppe folk innpå seg
Artikkelside

vilje 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt vili; samanheng med vilje (2

Tyding og bruk

  1. evne til medviten gjerning og/eller åtferd
    Døme
    • ha sterk, veik vilje;
    • viljen til å overleve
    • i idrett:
      • siste runden gjekk berre på viljen
  2. Døme
    • gjere mot Guds vilje;
    • få viljen sin – få det som ein vil;
    • gjere til viljes – føye (nokon);
    • setje viljen sin igjennom;
    • arvingane var spente på siste viljen hans – dvs testamentet
  3. Døme
    • gjere noko med (vitende og) vilje
  4. det å vere villig
    Døme
    • innsatsvilje;
    • offervilje;
    • ha vilje til samarbeid;
    • det er ikkje evna, men viljen det skortar på
Artikkelside