Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 57 oppslagsord

embete

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt embætti, frå keltisk; samanheng med amt

Tyding og bruk

  1. høgare stilling i statstenesta med utnemning i statsråd (eller frå dei øvste styremaktene i eit anna land)
    Døme
    • få eit embete;
    • ynskje likestilling i statlege embete
  2. Døme
    • det var hans embete å ta seg av saka

Faste uttrykk

  • i embets medfør
    i kraft av si stilling
Artikkelside

embetsdistrikt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

distrikt (1) som høyrer inn under eit embete (1)
Artikkelside

pavestol

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

embete eller makt som ein pave har;
jamfør stol (2)
Artikkelside

patriarkat

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. embete som ein patriark (2) har
  2. samfunnsform der faren er overhovudet i familien, og der slektskap, arv og liknande følgjer farssida;
    motsett matriarkat
  3. sterkt mannsdominert samfunn
Artikkelside

primat 2

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. om katolske forhold: paveleg overhøgd
  2. embete til ein primas (1)
Artikkelside

presteembete

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

embete til ein prest
Artikkelside

offisiell

adjektiv

Opphav

frå fransk; jamfør officium

Tyding og bruk

  1. som gjeld eller følgjer eit embete (1)
    Døme
    • offisielle plikter;
    • statsministeren er på offisiell vitjing i Sverige
  2. fastsett, oppnemnd eller godkjend av styresmaktene;
    formelt autorisert
    Døme
    • ein offisiell talsmann for organisasjonen;
    • det offisielle språket i landet;
    • det er ikkje kome ei offisiell melding om utnemninga enno
  3. Døme
    • han var den offisielle leiaren i partiet;
    • offisielt skal dei ikkje stå som medlemer
Artikkelside

officium

substantiv inkjekjønn

Uttale

åfiˊsium

Opphav

frå latin ‘teneste’

Tyding og bruk

  1. (kyrkjeleg) embete, teneste eller plikt
Artikkelside

innsett

adjektiv

Opphav

av innsetje

Tyding og bruk

  1. plassert inn
    Døme
    • han hadde innsette tenner
  2. som er sett inn i eit embete, verv eller liknande
    Døme
    • den innsette presidenten
  3. brukt som substantiv: person som sonar ein dom i fengsel
    Døme
    • ein innsett i fengselet;
    • dei innsette fekk lufte seg kvar ettermiddag
Artikkelside

innsetje, innsette

innsetja, innsetta

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

jamfør setje

Tyding og bruk

la nokon ta over eit embete eller verv;
Døme
  • innsetje ein embetsmann;
  • berre bispen kunne innsetje prestar
Artikkelside
Side 1 av 6