Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
15 treff

Nynorskordboka 15 oppslagsord

dugnad

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt dugnaðr ‘hjelp’; av duge

Tyding og bruk

felles, uløna og frivillig arbeid, ofte av praktisk karakter
Døme
  • alt er gjort på dugnad;
  • timevis med dugnad er lagt ned
Artikkelside

verk 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt verk, samanheng med virke; vyrke (1 og yrke (2

Tyding og bruk

  1. (det å gjennomføre eit) arbeid;
    handling, gjerning
    Døme
    • leggje siste hand på verket
  2. resultat eller produkt av innsats eller (natur)kraft
    Døme
    • dette var éin manns verk;
    • samla verk av Uppdal;
    • grottene er naturens eige verk
  3. anlegg som leverer noko, til dømes vatn eller elektrisk kraft;
    industrianlegg
    Døme
    • Løkken Verk;
    • han arbeidde på verket heile sitt yrkesaktive liv
  4. mekanisme som driv noko;
    Døme
    • verket driv visarane
  5. (offentleg) institusjon eller organisasjon som utfører tekniske eller praktiske samfunnsoppgåver;
  7. vare som er laga av naturprodukt;
    jamfør pelsverk
  8. heilskap sett saman av delar

Faste uttrykk

  • gå til verks
    • gå i gang
      • dei gjekk til verks med dugnad
    • gå fram på den nemnde måten
      • dei gjekk grundig til verks;
      • gå systematisk til verks;
      • vi må gå hardare til verks
  • krona på verket
    det som fullendar eit arbeid eller gjeremål
    • setje krona på verket med å vinne cupfinalen
  • setje i verk
    få i gang;
    realisere
    • setje i verk eit tiltak
  • skri til verket
    ta til med noko;
    byrje
    • dei skreid til verket med sag, kniv og navar
Artikkelside

samle

samla

verb

Opphav

norrønt samna

Tyding og bruk

  1. plukke eller sanke saman;
    føre saman på éin stad;
    få tak i
    Døme
    • samle planter;
    • samle i dungar;
    • samle folk til dugnad;
    • dei samla underskrifter;
    • dei samlar opplysningar om farlege stoff
    • brukt som adjektiv:
      • samla kostnader
  2. dra til seg
    Døme
    • framsyninga samla mykje folk
  3. jamfør samlande
    Døme
    • samle landet til eitt rike
    • brukt som adjektiv:
      • eit samla folk
  4. bringe orden i
    Døme
    • samle tankane sine

Faste uttrykk

  • ikkje noko å samle på
    med liten verdi
  • samle inn
    få tak i;
    sanke, skaffe
    • samle inn pengar
  • samle opp
    samle og ta vare på
    • samle opp regnvatn
  • samle på
    skaffe seg så mange slag som mogleg av noko
    • samle på frimerke
  • samle saman
    føre saman på éin stad
    • samle saman sakene sine
  • samle seg
    • litt etter litt byggje seg opp til ein masse
      • snøen samla seg i driver
    • kome saman;
      slutte seg saman;
      samlast
      • folk samla seg på kaia;
      • dei samla seg om eit felles framlegg;
      • dei samlar seg til innsats
    • få kontroll over kjenslene
      • han sit ei stund og samlar seg
  • stå samla om
    vere samde om
Artikkelside

gå til verks

Tyding og bruk

Sjå: verk
  1. gå i gang
    Døme
    • dei gjekk til verks med dugnad
  2. gå fram på den nemnde måten
    Døme
    • dei gjekk grundig til verks;
    • gå systematisk til verks;
    • vi må gå hardare til verks
Artikkelside

dugnadsarbeidar, dugnadarbeidar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som er med på dugnad; jamfør dugnadsfolk
Døme
  • bortimot 250 dugnadsarbeidarar har stått på med vakthald og matlaging
Artikkelside

dugnadstime, dugnadtime

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

arbeidstime ytt under ein dugnad
Døme
  • 3000 dugnadstimar har gått med for å ruste opp uteområda
Artikkelside

dugnadsånd, dugnadånd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

vilje og evne til til å jobbe dugnad;
Døme
  • den norske dugnadsånda
Artikkelside

dugnadsvilje, dugnadvilje

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

vilje til å jobbe dugnad;
Døme
  • ho er imponert over dugnadsviljen som blir vist
Artikkelside

dugnadsarbeid, dugnadarbeid

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

arbeid som skal utførast på dugnad
Døme
  • det blir drive mykje flott dugnadsarbeid;
  • dugnadsarbeidet på uteområdet
Artikkelside

dugnadsinnsats, dugnadinnsats

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

arbeidsinnsats som blir utført under ein dugnad
Døme
  • ny giv etter storstilt dugnadsinnsats
Artikkelside
Side 1 av 2