Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 125 oppslagsord

bustad

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt bústaðr, jamfør òg norrønt bólstaðr ‘bustad, gard’; av bu (2

Tyding og bruk

  1. stad eller gard der ein bur eller kan seiast å ha heimen sin
    Døme
    • ha fast bustad
  2. Døme
    • det skortar på nye bustader
  3. i overført tyding: tilhaldsstad
    Døme
    • Ordet vart menneske og tok bustad mellom oss – Joh 1,14
Artikkelside

paradis

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt paradís, gjennom latin og gresk; frå persisk ‘hage’

Tyding og bruk

  1. Guds hage, der Adam og Eva først heldt til, ifølgje Det gamle testamentet;
  2. bustad for dei frelste etter døden;
  3. særleg innbydande og vakker stad;
    ideell tilhaldsstad
    Døme
    • staden er eit paradis for ungar
  4. barneleik der ein hoppar i oppteikna ruter på bakken
    Døme
    • hoppe paradis

Faste uttrykk

  • det tapte paradiset
    forvunnen eller tapt lykketilstand
  • kor lenge var Adam i paradis?
    kor lenge varte lykka eller idyllen?
  • slangen i paradiset
    det vonde som trugar eller øydelegg lykka
Artikkelside

pandemonium

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom latin, frå gresk , av pan- og daimon ‘gud’; same opphav som demon

Tyding og bruk

  1. tempel for alle gudar og halvgudar i det antikke Hellas og Roma
  2. bustad for alle djevlar;
  3. i overført tyding: vilt spetakkel og kaos
Artikkelside

gjennomgangsbustad

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

mellombels bustad, hovudsakeleg for personar som ikkje klarer å skaffe seg eigna bustad sjølv
Artikkelside

i den sjuande himmelen

Tyding og bruk

(etter eldre verdsoppfatning om sju himlar og den sjuande som Guds bustad) overlykkeleg;
Sjå: himmel
Artikkelside

flytte på seg

Tyding og bruk

skifte bustad eller arbeid;
Sjå: flytte
Døme
  • det kan vere godt å flytte på seg og prøve noko anna
Artikkelside

etablere seg

Tyding og bruk

Sjå: etablere
  1. stifte familie, få seg fast jobb, bustad og liknande;
    få ein trygg og stabil posisjon
    Døme
    • dei etablerte seg seint i livet;
    • etablere seg i eit nytt område
  2. starte verksemd
Artikkelside

ende opp

Tyding og bruk

til slutt vere på ein viss stad, i ein viss tilstand, i ei viss rolle eller liknande;
få som endeleg resultat;
Sjå: ende
Døme
  • bilete som endar opp på internett;
  • ende opp i kaos;
  • stadig fleire barn endar opp med delt bustad;
  • ho enda opp som gartnar
Artikkelside

ørken

substantiv hankjønn

Opphav

dansk, bokmål ørken; av aud

Tyding og bruk

  1. større område, særleg slette- eller høgland, som på grunn av lite eller inkje nedbør har særs avgrensa vegetasjon og dyreliv og er uskikka til bustad for menneske;
    Døme
    • golde, ugjestmilde ørkenar
  2. i overført tyding: tom, innhaldslaus del av tilværet
    Døme
    • ein ørken av vankunne;
    • kjenslelivet hans var ein ørken
Artikkelside

påkosta

adjektiv

Tyding og bruk

som det er brukt pengar på
Døme
  • ein påkosta bustad
Artikkelside
Side 1 av 13