Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
216 treff

Nynorskordboka 216 oppslagsord

bur 1

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

det å bure (1;
buring
Døme
  • bur og beljing frå krøtera
Artikkelside

bur 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt búr; samanheng med bu (3

Tyding og bruk

  1. kasse eller rom med gitterverk til å stengje dyr eller fuglar inne i
    Døme
    • høner i bur;
    • halde dyr i bur;
    • ha ein hamster i bur
  2. fengsel
    Døme
    • få to veker i buret for promillekøyring
  3. hus (eller rom) til korn eller andre matvarer på ein gard;
    jamfør stabbur
  4. om eldre forhold: husvære med soverom (for gjester), særleg andre høgda i stabbur
  5. i idrett: mål (1, 9)

Faste uttrykk

  • halde buret reint
    om målvakt: ikkje sleppe inn mål
  • setje ballen i buret
    skåre mål
  • stengje buret
    om målvakt: ikkje sleppe inn mål
  • vakte buret
    stå i mål;
    vere målvakt
Artikkelside

bu 3

verb

Opphav

norrønt búa

Tyding og bruk

  1. ha heimen sin (på ein stad);
    ha fast tilhald;
    halde til
    Døme
    • bu i byen;
    • ha ein stad å bu;
    • bu i lag;
    • dei fleste her i landet bur godt
  2. finnast (i ein person);
    skjule seg
    Døme
    • det bur mykje i han;
    • det bur eit farleg temperament i henne
  3. gjere klar;
    førebu
    Døme
    • dei tilsette er budde til å gå til streik

Faste uttrykk

  • bu seg
    førebu seg
    • bu seg på å møte konfliktar
  • byggje og bu
    busetje seg;
    ha tilhald
    • folk vil byggje og bu i distrikta
Artikkelside

bure 1

bura

verb

Opphav

lydord

Tyding og bruk

gje frå seg seg ein sterk og grov lyd;
Døme
  • oksen bura og brølte;
  • vinden burar høgt
Artikkelside

bure 2

bura

verb

Tyding og bruk

stengje inne (i eit bur);
setje i fengsel
Døme
  • bure hønene inne;
  • bli bura inn for fyll og bråk
Artikkelside

spreidd

adjektiv

Opphav

av spreie

Tyding og bruk

med ein viss fråstand mellom dei einskilde delane;
Døme
  • spreidd småskog;
  • spreidde regnbyer;
  • spreidd busetnad;
  • folk bur spreidd her i landet
Artikkelside

strandsitjar, strandsittar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

om eldre forhold: person (særleg fiskar eller sjømann) som bur ved sjøen og eig hus på leigd tomt
Artikkelside

storfamilie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. familie der minst tre slektledd bur saman;
    til skilnad frå kjernefamilie
  2. gruppe av personar som er etterkomarar etter ein og same person;
    ætt, slekt
    Døme
    • når storfamilien skal samlast, er dei ikkje så mange;
    • den kongelege storfamilien er på Svalbard-ferie
Artikkelside

utlending

substantiv hankjønn

Opphav

av utland

Tyding og bruk

person som er frå eit anna land enn landet hen bur eller har tilhald i
Døme
  • norskundervisning for utlendingar
Artikkelside

utanlandsfødd, utalandsfødd

adjektiv

Tyding og bruk

som er fødd utanfor landet, men som bur der og eventuelt er statsborgar i landet
Døme
  • mange nordmenn har minst ein utanlandsfødd besteforelder
Artikkelside