Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 12 oppslagsord

arbeidsløyse

substantiv hokjønn

Opphav

jamfør -løyse

Tyding og bruk

det å vere arbeidslaus
Døme
  • ein reduksjon i arbeidsløysa;
  • det er høg arbeidsløyse i bransjen
Artikkelside

-løyse

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt -leysi, -leysa; jamfør -laus

Tyding og bruk

etterledd som lagar substantiv av adjektiv som endar på -laus;
Artikkelside

naudsarbeid, nødsarbeid

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

særleg i mellomkrigstida: arbeid sett i gang av det offentlege som mottiltak mot arbeidsløyse
Artikkelside

nedgangstid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. tid med fallande konjunkturar, konkursar, arbeidsløyse eller liknande
    Døme
    • nedgangstida i trettiåra
Artikkelside

konjunkturell

adjektiv

Tyding og bruk

som heng saman med økonomiske konjunkturar
Døme
  • konjunkturell arbeidsløyse
Artikkelside

industridaude, industridød

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

det at industri (1) blir lagd ned
Døme
  • dei frykta industridaude og arbeidsløyse
Artikkelside

invers

adjektiv

Opphav

frå latin inversus, av invertere ‘vende, snu opp ned, ut inn’; jamfør inventere

Tyding og bruk

  1. omvend, omsnudd
    Døme
    • ein kan sjå ein invers samanheng mellom arbeidsløyse og lønsvekst
  2. i matematikk: omvend i forhold til ein annan matematiske funksjon
    Døme
    • den inverse verdien til a er ¹⁄ₐ
Artikkelside

uvegerleg

adverb

Opphav

etter tysk unweigerlich; av vegre eigenleg ‘som ein ikkje kan vegre seg mot’

Tyding og bruk

som ei klar følgje;
heilt klart, absolutt, nødvendigvis
Døme
  • inflasjonen fører uvegerleg til meir arbeidsløyse
Artikkelside

trygd

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt trygð; av trygg

Tyding og bruk

  1. det å vere trygg, tryggleik;
    trygg tilstand;
    noko som gjer ein trygg;
    Døme
    • det er ei trygd å vite at …;
    • det ligg ei trygd i det;
    • finne trygd og ro;
    • det følgjer slik trygd med han
  2. økonomisk garanti, kausjon, pant
    Døme
    • gje, stille trygd for eit lån;
    • banken tek trygd i huset
  3. offentleg økonomisk tilskot til folk som kjem i visse vanskelege (økonomiske) stoder (av mellom anna sjukdom, skade, forsytarbyrd, arbeidsløyse) eller er over ein viss høg alder;
    Døme
    • alderstrygd;
    • arbeidsløysetrygd;
    • barnetrygd;
    • morstrygd;
    • sjuketrygd;
    • uføretrygd;
    • ulykkestrygd;
    • leve på trygd;
    • få trygd;
    • heve, auke trygdene
    • pengar utbetalte ved slikt tilskot
      • heve trygda
  4. (vernande) troppeavdeling
    Døme
    • framtrygd;
    • sidetrygd
Artikkelside

smalhans

substantiv hankjønn

Opphav

lågtysk smalehans ‘utsvelt stakkar’

Tyding og bruk

trong levemåte
Døme
  • arbeidsløyse og smalhans
Artikkelside
Side 1 av 2