Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
13 treff

Nynorskordboka 13 oppslagsord

skipskokk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

kokk (1 om bord på eit skip;
Artikkelside

snau 2

adjektiv

Opphav

norrønt snauðr

Tyding og bruk

  1. utan noko på;
    Døme
    • snaue fjellvidder
  2. Døme
    • snau i hovudet
  3. blakk, pengelens
    Døme
    • ikkje vere heilt snau
  4. ikkje fullt;
    noko mindre enn;
    knapp
    Døme
    • om ei snau veke;
    • dressen var i snauaste laget
    • brukt som adverb:
      • ha snautt med pengar;
      • rekne for snautt;
      • det var snautt nokon som visste om det

Faste uttrykk

  • ikkje vere snauare enn
    ikkje vere dårlegare enn
    • ho var ikkje snauare enn at ho tok seg jobb som kokk
  • klippe seg snau
    klippe håret heilt kort
Artikkelside

kokk 1

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom lågtysk, frå latin coquus; jamfør koke (2

Tyding og bruk

  1. person med fagopplæring i å lage mat
    Døme
    • ta fagbrev som kokk;
    • arbeide som kokk på eit cruiseskip
  2. person som har til oppgåve å lage mat
    Døme
    • vere kokk på hytteturen

Faste uttrykk

  • dess fleire kokkar, dess meir søl
    når mange skal vere med og bestemme, blir det rot
Artikkelside

koke 2

koka

verb

Opphav

gjennom lågtysk, frå latin coquere, samanheng med kokk (2; kjøken

Tyding og bruk

  1. om væske eller det som er i væska: ha slik temperatur at væska går over til damp;
    vere på kokepunktet
    Døme
    • vatnet koker;
    • potetene kokte;
    • suppa har kokt lenge nok
  2. få til å koke (2, 1)
    Døme
    • koke graut;
    • koke poteter;
    • koke middag
  3. lage til eller vinne ut ved koking
    Døme
    • koke saft av blåbær
  4. vere i sterk og uroleg rørsle
    Døme
    • havet larmar og koker;
    • silda koker ute på fjorden
  5. vere i sterk sinnsrørsle;
    jamfør kokande (2)
    Døme
    • det kokte i han;
    • koke av sinne

Faste uttrykk

  • koke bort
    gå i oppløysing;
    ikkje bli noko av
    • saka kokte bort;
    • koke bort i ingenting
  • koke i hop
    finne på, dikte opp;
    koke saman
    • koke i hop ei historie
  • koke inn
    (få til å) minke i volum ved oppvarming
    • koke inn krafta
  • koke ned
    redusere, konsentrere
    • det heile kokte ned til eit spørsmål om økonomi
  • koke opp
    • varme opp til kokepunktet
      • koke opp suppa
    • finne på, dikte opp
      • koke opp ei historie
  • koke over
    • fosse over kanten på kokekar
      • grauten kokte over
    • miste fatninga
      • det kokte over for ho
  • koke saman
    finne på, dikte opp;
    koke i hop
    • avisa kokte saman ei sak
  • koke ut
    vinne ut noko ved koking
    • koke ut kraft av kjøtbein
Artikkelside

aksjon

substantiv hankjønn

Uttale

aksjoˊn

Opphav

av latin actio, av agere ‘handle, setje i rørsle’

Tyding og bruk

  1. organisert handling som har til føremål å gripe inn i eller endre ein situasjon
    Døme
    • setje i gang ein aksjon for fleire sjukeheimsplassar
  2. i fysikk: følgje av ei kraft; motsett reaksjon
    Døme
    • Newtons lov om aksjon og reaksjon

Faste uttrykk

  • gå til aksjon
    ta affære;
    gripe inn
    • politiet gjekk til aksjon
  • i aksjon
    i verksemd
    • fotballspelarar i full aksjon;
    • sjå ein kokk i aksjon over grytene
Artikkelside

tilsetjing, tilsetting

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • tilsetjing av kunstig fargestoff
  2. det å tilsetje (2) eller bli tilsett;
    Døme
    • tilsetjinga av ny leiar;
    • få tilsetjing som kokk
Artikkelside

dess fleire kokkar, dess meir søl

Tyding og bruk

når mange skal vere med og bestemme, blir det rot;
Sjå: kokk, søl
Artikkelside

i aksjon

Tyding og bruk

i verksemd;
Sjå: aksjon
Døme
  • fotballspelarar i full aksjon;
  • sjå ein kokk i aksjon over grytene
Artikkelside

kulebakterie

substantiv hankjønn

Opphav

av kule (1

Tyding og bruk

bakterie med kuleforma celler;
Artikkelside

barnealder

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Døme
  • ho drøymde om å bli kokk frå barnealderen
Artikkelside