Avansert søk

41 treff

Nynorskordboka 41 oppslagsord

sengehalm, senghalm

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

halm brukt som underlag i ei seng

sengebol, sengbol

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

bol, kvile av halm

strå 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt strá

Tyding og bruk

  1. (avriven og tørka) stengel av gras
    Døme
    • tyggje på eit strå;
    • byggen var kort i strået
  2. Døme
    • eit tak av strå

Faste uttrykk

  • eit strå kvassare
    litt betre
    • bortelaget var eit strå kvassare enn heimelaget
  • høgt på strå
    med høg sosial stilling
  • trekkje det kortaste strået
  • trekkje det lengste strået
    vinne, sigre
  • trekkje strå om
    dra lodd om

likstrå

substantiv inkjekjønn

Opphav

opphavleg ‘strå eller halm som eit menneske har lege og døydd på’; av lik (1

Tyding og bruk

leie til ein avliden (før han blir lagd i kista)

Faste uttrykk

  • liggje på likstrå
    liggje på seng fram til gravferda

langhalm

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

heil, uhakka halm

Faste uttrykk

  • treskje langhalm
    ta opp att og opp att det same keisame emnet;
    tvære ut

halm

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt halmr

Tyding og bruk

tørka eller visna strå av kornplanter etter at agner og korn er treska ut

Faste uttrykk

  • hoppe i halmen med nokon
    ha sex med nokon
  • luta halm
    halm som er bløytt i natronlut og sidan vaska i reint vatn

bøss

substantiv inkjekjønn

Opphav

same opphav som bos; ‘avfall av høy og halm’

Tyding og bruk

  1. avfall av høy og halm
  2. rusk og rask;
    Døme
    • børste vekk bøss frå jakka

Faste uttrykk

  • ikkje det bøss
    ikkje det minste;
    ingenting

viske

viska

verb

Opphav

av visk

Tyding og bruk

  1. fjerne ved å stryke eller gni;
    skrubbe, tørke
    Døme
    • viske ut ein blyantstrek;
    • viske vekk spora på golvet
  2. i overført tyding: få til å forsvinne
    Døme
    • tida viskar ut motsetnader;
    • viske vekk tankane
  3. balle høy eller halm saman i viskar;
    lage vondlar
    Døme
    • viske og gje krøtera

visk

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt visk i samansetningar

Tyding og bruk

samanrulla bundel med høy eller halm;

stubbmark

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. skogbotn som er full av trestubbar
  2. åker eller eng med stubbar etter halm eller høy etter skurd eller slått