Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 118 oppslagsord

stråmann

substantiv hankjønn

Opphav

av strå (1

Tyding og bruk

  1. utstoppa figur av halm
  2. person som mot betaling tek på seg det formelle ansvaret for ein transaksjon, tvilsam handel eller liknande
Artikkelside

stråle 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk eigenleg ‘pil’

Tyding og bruk

  1. lysstripe
    Døme
    • lysstråle;
    • solstråle
  2. energibølgje som går i rett linje
    Døme
    • laserstråle;
    • varmestråle
  3. rett linje i ein stjerneforma figur eller liknande som går ut frå eit midtpunkt
  4. tynn straum av væske eller damp
    Døme
    • vass-stråle;
    • rette strålen frå brannslangen mot elden
Artikkelside

statue

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin av stare ‘stå’

Tyding og bruk

skulptur av ein person eller eit dyr i heil figur;
Artikkelside

snømann

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

figur, mann av kram snø
Døme
  • lage snømann
Artikkelside

snøreliv, snørliv

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

særleg brukt før: liv (13) til å snøre att for å få ein slankare figur
Artikkelside

snitt 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå lågtysk, tysk av, lågtysk sniden, tysk schneiden ‘skjere’; samanheng med snide

Tyding og bruk

  1. det å snitte, skjere (snøgt) av eller inn i noko;
    Døme
    • sprette opp fisken med raske snitt
  2. flate som kjem fram ved gjennomskjering
    Døme
    • lengdesnitt;
    • tverrsnitt;
    • granske snittet der greina var avsaga;
    • snittet på ei bok – dei reinskorne bladkantane
  3. teikning, skisse som gjev att (i mindre målestokk) eit tenkt plan som skjer gjennom ein konstruksjon (maskin, bygning og liknande)
    Døme
    • eit snitt av motoren med namn på dei ulike delane
  4. bilete, figur skore(n) ut i tre
    Døme
    • tresnitt
  5. reiskap til å lage gjenge med
    Døme
    • gjengesnitt
  6. måte som noko er skore opp eller laga på
    Døme
    • ein dress med moderne snitt;
    • tobakk av fint snitt
    • i overført tyding:
      • ein kriminalroman av gammalt snitt
  7. Døme
    • finne på alle slags snitt
  8. Døme
    • halde ein fart på 60 km/t i snitt
Artikkelside

slank

adjektiv

Opphav

frå lågtysk, tysk; same opphav som slak

Tyding og bruk

heller mager, skrinn;
Døme
  • ei slank og sprek jente;
  • ha ein slank figur;
  • ein slank furulegg
Artikkelside

skap 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt skap

Tyding og bruk

ytre avgrensing av ein ting i rommet;
Døme
  • vere like i el. på skap;
  • vere på skap som ein snøplog
Artikkelside

sirkel

substantiv hankjønn

Opphav

latin circulus ‘liten ring’ av circus ‘krins’

Tyding og bruk

  1. krum, lukka linje der alle punkta ligg like langt frå sentrum
    Døme
    • dra, teikne ein sirkel;
    • ein vond sirkel – noko vondt, leitt, vanskeleg som berre blir verre
  2. plan figur som blir avgrensa av ein sirkel (1)
    Døme
    • flatevidda til ein sirkel er lik kvadratet av radiusen multiplisert med 3,14
  3. Døme
    • dei stod i ein sirkel
  4. Døme
    • lesesirkel;
    • studiesirkel;
    • dei ferdast i sirklar som var ukjende for han
Artikkelside

silhuettskyting

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

skyting med automatpistol frå 25 meters hald mot ein figur som er synleg i fire til åtte sekund
Artikkelside
Side 9 av 12