Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 148 oppslagsord

kome seg opp på hesten igjen

Tyding og bruk

prøve på nytt etter eit nederlag;
Sjå: hest
Døme
  • laget satsar på å kome seg opp på hesten igjen etter tapet på heimebane
Artikkelside

få opp dampen

Tyding og bruk

setje opp farten;
auke innsatsen eller forbetre prestasjonane;
Sjå: damp
Døme
  • toget fekk opp dampen etter nokre kilometer;
  • hesten fekk opp dampen midtvegs i løpet;
  • laget har for alvor fått opp dampen
Artikkelside

slå opp

Tyding og bruk

kunngjere (i avis, blad) med store overskrifter;
Sjå: slå
Døme
  • hesten slo opp bak – hesten sparka bakover
Artikkelside

humre

humra

verb

Opphav

samanheng med humle (1

Tyding og bruk

  1. om hest: kneggje døyvt med lukka munn
    Døme
    • hesten humra da han fekk sjå oss
  2. om folk: le døyvt
    Døme
    • dei humrar og ler
Artikkelside

hume

huma

verb

Opphav

jamfør norrønt húma ‘skumre’

Tyding og bruk

  1. stå rådlaus, gjerandslaus;
    tale fomlande
    Døme
    • ho stod og huma og visste ikkje kva ho skulle seie
  2. vere slapp, tung;
    Døme
    • hesten stod der og huma heile dagen og ville ikkje ete
  3. bli håttlaus av alderdom, tape seg, sløvast
    Døme
    • han tok til å hume
    • upersonleg:
      • det humar med han – det går til atters
Artikkelside

humen

adjektiv

Tyding og bruk

  2. slapp, i ulage
    Døme
    • hesten stod der humen og ville ikkje ete
  3. håttlaus av alderdom, sløva
    Døme
    • han tek til å bli humen no
Artikkelside

føtt

adjektiv

Opphav

norrønt fǿttr; av fot

Tyding og bruk

  1. som er (slik eller slik) laga eller utrusta med omsyn til føter
    Døme
    • hesten er godt føtt
  2. brukt som etterledd i samansetjingar: med slik fot som førsteleddet nemner;
  3. brukt som etterledd i samansetjingar: med det talet på føter som førsteleddet nemner;
    i ord som firføtt
Artikkelside

hyppe 1

hyppa

verb

Opphav

av hypp (2

Tyding og bruk

seie eller rope ‘hypp’
Døme
  • hyppe på hesten
Artikkelside

heimvit, heimvett

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

vit til å finne heim (i tide)
Døme
  • hesten har godt heimvit;
  • barna hadde ikkje heimvit
Artikkelside

gose 2

gosa

verb
kløyvd infinitiv: -a

Tyding og bruk

  1. strøyme gos;
    Døme
    • det gosar av gryta, av hesten
  2. strøyme gose(r);
    særleg: kome varmluft, ølje (2)
    Døme
    • det gosar frå omnen
Artikkelside
Side 5 av 15