Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 74 oppslagsord

trøyst

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt traust ‘tillit’, samanheng med tru (1 og tru (3; tyding no frå tysk Trost

Tyding og bruk

(psykisk) støtte, lindring, lette, oppmuntring (i motgang, vonbrot, sorg)
Døme
  • gje nokon trøyst i sorga;
  • søkje, finne, få trøyst i Bibelen;
  • seie eit ord til trøyst;
  • ei mager, dårleg trøyst;
  • det var da enda ei trøyst;
  • du er einaste trøysta vår – den vi kan lite på
Artikkelside

tragedie

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk truleg av tragos ‘geitebukk’ og ode ‘song’

Tyding og bruk

  1. drama der personar går til grunne på grunn av uløyselege karakterkonfliktar, lagnadsbundne liv eller liknande;
    klassisk, litterært (dramatisk) verk med trist innhald og sørgjeleg slutt;
    motsett komedie (1)
    Døme
    • gresk tragedie;
    • ein tragedie av Racine;
    • helten, heltinna i ein tragedie
  2. i antikken: gresk festspel som handla om gudane og vart framført av kor
  3. Døme
    • tragedien skjedde på den såpeglatte vegen
    • uheldig utvikling, ulykkeleg periode
      • opphaldet hans i utlandet vart ein einaste tragedie
Artikkelside

suppe 1

substantiv hokjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. flytande matrett kokt til dømes på frukt, grønsaker eller kjøt;
    • fiskesuppe;
    • havresuppe;
    • sagosuppe;
    • tomatsuppe;
    • koke suppe;
    • hår i suppa – sjå hår (1)
    • vegen var ei einaste suppe i teleløysinga;
    • ei nydeleg suppe – smørje;
    • heile suppa – alt saman, heile greia

Faste uttrykk

  • koke suppe på
    òg: gjere noko ut av inkje, tvære ut (noko)
Artikkelside

smil

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Tyding og bruk

det å smile;
smilande augelag
Døme
  • dra på smilet;
  • andletet var eit einaste stort smil;
  • sende eit lurt smil;
  • svaret kalla på smilet

Faste uttrykk

  • smilet i kvardagen
    gleda, det gode humøret
Artikkelside

skumkok

substantiv inkjekjønn

Opphav

av kok (3

Tyding og bruk

kvervlande skum
Døme
  • sjøen stod i eit einaste skumkok
Artikkelside

skriftprinsipp

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

prinsipp om Bibelen som einaste rettesnor for kristen tru
Døme
  • protestantismen byggjer på skriftprinsippet
Artikkelside

singulær

adjektiv

Tyding og bruk

einaste i sitt slag;
Artikkelside

singularisme

substantiv hankjønn

Opphav

latin nylaging av singularis

Tyding og bruk

filosofisk retning som hevdar at verda kan forklarast ut frå eitt einaste prinsipp, motsett pluralisme
Artikkelside

singleton

substantiv hankjønn

Uttale

sinˊgeltånn

Opphav

frå engelsk; av singel (4

Tyding og bruk

i kortspel: eitt einaste kort i ein farge
Døme
  • ha singleton i kløver
Artikkelside

singel 4, single 2

adjektiv

Uttale

sinˊgel

Opphav

av engelsk; same opphav som singel (4

Tyding og bruk

(ein) einaste;
i kortspel:
Døme
  • ha kongen singel
Artikkelside
Side 5 av 8