Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 35 oppslagsord

eske

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt eski, av ask

Tyding og bruk

boks, særleg av papp eller tre, som blir brukt til oppbevaring, frakt eller liknande;
Døme
  • ei eske fyrstikker;
  • pakke alle eigedomane sine ned i esker før flyttinga;
  • eska var full av gamle fotografi

Faste uttrykk

  • Pandoras eske
    gjenstand eller situasjon som fører til ulykker og problem;
    jamfør pandoraeske
    • hendinga opna ei Pandoras eske av ulykker for selskapet;
    • det nye huset har vorte ei Pandoras eske av problem
  • som troll av eske
    plutseleg, overraskande
    • dukke opp som troll av eske
  • troll i eske
    leiketøy med figur som sprett opp når loket blir teke av

som troll av øskje

Tyding og bruk

plutseleg, overraskande;
Sjå: øskje
Døme
  • plutseleg var han der, som troll av øskje

innteken

adjektiv

Opphav

sisteleddet perfektum partisipp av ta

Tyding og bruk

  1. Døme
    • dei hadde fleire nyleg inntekne sommarvikarar
    • òg: bergteken
      • kongsdottera var innteken i berget av eit troll
  2. hugteken, glad (i), forelska
    Døme
    • vere inntatt i nokon

inntatt

adjektiv

Opphav

av ta

Tyding og bruk

  1. Døme
    • dei hadde fleire nyleg inntatte sommarvikarar
    • òg: bergteken
      • kongsdottera var inntatt i berget av eit troll
  2. hugteken, glad (i), forelska
    Døme
    • vere inntatt i nokon

havtroll

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

troll (1) som bur i havet;

trylle

trylla

verb

Opphav

norrønt trylla ‘fortrolle’; av troll

Tyding og bruk

  1. Døme
    • trylle hugen på ein;
    • den fagre naturen tryller meg heilt;
    • bli ståande reint (som) trylt
  2. drive magi, trolle, mane
  3. gjere tryllekunstar, trikse
    Døme
    • lære å trylle med kort

Faste uttrykk

  • trylle fram
    skaffe (noko) på ein mirakuløs (god) måte

gyger

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt gýgr

Tyding og bruk

kvinneleg jotun;
kvinneleg troll, trollkjerring (1)

åbella

adjektiv

Opphav

jamfør norrønt ofbeldi n ‘ovmot, ofse’

Tyding og bruk

Døme
  • eit åbella troll;
  • det var åbella mykje

tuss, tusse 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt þurs og þuss; i tyding 3 påverka av III tusse

Tyding og bruk

  1. underjordisk vette, haugbu
    Døme
    • bergtuss;
    • haugtuss;
    • tru på tussar og troll;
    • vere plaga av tussane
  2. i norrøn mytologi: troll, jotun
    Døme
    • rimtuss

trollunge

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. unge av troll (1)
  2. uskikkeleg unge