Avansert søk

Nynorskordboka 84 oppslagsord

substantiv inkjekjønn

norrønt nafn

ord som noko eller nokon blir kalla med, og som skil ut eit særskilt individ, eksemplar eller liknande frå ei større gruppe (til dømes person- og stadnamn), eller som knyter det nemnde til ei særskild klasse eller eit særskilt slag (til dømes plante- og stoffnamn)
Døme
- oppgje namn, adresse og fødselsdato;
- ein gut med namnet Jacob;
- familien har to namn i etternamnet sitt;
- oppgje fullt namn;
- namnet på gata har eg gløymt;
- ekspedisjonen gjekk under namnet Apollo 11;
- byen fekk namn etter grunnleggjaren;
- hunden lyder namnet Fido;
- alle klede skal merkjast med namn;
- set rekninga på namnet til firmaet;
- reservasjonen vart gjort i namnet til dottera mi
- - etternamn
  - førenamn
  - jentenamn
  - mellomnamn
namn (1) eller ord for karakteristikk som nokon eller noko får i tillegg til det eigenlege namnet;
tilnamn, klengjenamn, kjælenamn
Døme
- berre kjærasten brukte det namnet på han
namn (1) i skriftleg form, digitalt eller handskrive, som uttrykk for godkjenning eller autorisasjon;
namnetrekk, underskrift, signatur (2)
Døme
- setje namnet sitt under eit dokument;
- namnet hans står på kontrakten, så da er han bindande
omdøme, ry (1
Døme
- forretninga har eit godt namn;
- miste sitt gode namn og rykte

få eit namn
bli kjend, vidgjeten
artisten har fått eit stort namn i utlandet
gå under namnet / gå under namn av
bli kalla
i namnet
tilsynelatande;
på papiret
i namnet er ho framleis tilsett
i nokons/nokos namn
- på vegner av nokon eller noko;
  med den myndigheita som er gjeven av nokon eller noko
  i kongens namn befaler vi deg;
  i rettferdas namn;
  i Guds namn
- brukt i forsterkande uttrykk
  men i herrens namn, gjer som eg seier!
kalle/nemne noko ved det rette namnet
seie rett ut kva ein meiner
lat oss kalle fredsplanen ved det rette namnet: ein rein okkupasjon
kjenne nokon/noko på namn
vite namnet på nokon eller noko, utan å vite mykje om det nemnde
eg kjenner henne berre på namn
meir i namnet enn i gagnet
meir i ord enn i handling
vere leiar meir i namnet enn i gagnet
namnet skjemmer ingen
det er ikkje namnet, men handlingane ein gjer, som fører skam med seg

substantiv inkjekjønn

særskilt elektronisk nett (, 5) til samband for politi, brannvesen, helseteneste og andre med ansvar for beredskap

substantiv hankjønn

gjennom fransk, frå latin; jamfør komité

utval med eit særskilt oppdrag
- - eksamenskommisjon
  - granskingskommisjon
  - kontrollkommisjon
fullmakt til å utføre noko for ein annan;
verv (2, oppdrag
Døme
- få i kommisjon;
- gje ut boka i kommisjon på eit forlag
godtgjersle for kommisjonær

substantiv hankjønn

norrønt leikr

fysisk og psykisk aktivitet (etter visse reglar) utan særskilt føremål;
tidtrøyte, moro (1;
spel (1;
strid (1
Døme
- barna lærer leikane av eldre barn
- - gjetteleik
  - selskapsleik
(musikk til) dans, slått
- - folkeviseleik
  - songleik
  - springleik
idrettstevling
Døme
- dei olympiske leikane
- - kappleik
kortstokk
- - kortleik
paringsspel hos somme fiskar og fuglar, særleg hannfugl av hønsefugl
- - tiurleik

den som er med på leiken, får smake/tole steiken
den som er med på noko, må også finne seg i konsekvensane
på leik
på skjemt;
på liksom
slutte medan leiken er god
gi seg før det går gale
som ein leik
svært lett;
utan problem
arbeidet gjekk som ein leik