Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 31 oppslagsord

takk som byr

Tyding og bruk

brukt som (ironisk) svar på tilbod, innbyding eller liknande;
Sjå: by
Artikkelside

fin

adjektiv

Opphav

seint norrønt fínn ‘blank, glatt’; opphavleg av latin finis med tyding ‘avslutta, fullført’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • fin mat;
    • fin ordning;
    • fine opplevingar;
    • fine forhold;
    • ha det fint;
    • fint vêr;
    • det er fint å kjenne seg trygg;
    • fine ord og gode intensjonar
    • brukt som adverb
      • greie seg fint
  2. som det er lett å like;
    behageleg, pen
    Døme
    • fin jente;
    • fine klede;
    • fine fargar;
    • fint utsyn;
    • ein fin dag
  3. Døme
    • vere av fin familie
    • brukt som substantiv
      • skal du mengje deg med dei fine?
    • brukt som adverb
      • snakke fint
  4. Døme
    • eit tvers igjennom fint menneske;
    • ha eit fint sinn
  5. varsam, taktfull
    Døme
    • på ein fin måte
    • brukt som adverb
      • fare fint med sølvtøyet
  6. brukt ironisk for å uttrykkje skepsis eller mild kritikk
    Døme
    • det var ei fin historie;
    • du er meg ein fin fyr!
  7. tynn, spe
    Døme
    • fin tråd;
    • fin røyst
  8. glatt, mjuk
    Døme
    • fin silke
  9. småkorna, findelt
    Døme
    • fin sand;
    • fint regn;
    • fint mjøl
    • brukt som adverb
      • hakke noko fint
  10. kjensleg, nøyaktig
    Døme
    • ha fin høyrsel;
    • fine nyansar;
    • det er fint handarbeid å lage sylgjer
    • brukt som adverb
      • fint gradert
  11. Døme
    • fint gull
  12. brukt som forsterkande adverb: heilt, pent
    Døme
    • ho blir fint nøydd til å kome heim

Faste uttrykk

  • fin i farten
    rusa
    • han er alt temmeleg fin i farten
  • fin på det
  • fint lite
    svært lite
  • sitje fint i det
    vere ille ute
Artikkelside

hipster 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

ung person som er oppteken av nye og ukonvensjonelle trendar, og som er ironisk distansert til vanlege oppfatningar i samtida
Artikkelside

grin 2

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • setje opp eit stygt grin
  2. sur kritikk;
    murring
  3. gjønande kritikk;
    ironisk spott
    Døme
    • det danske grin
Artikkelside

bitande

adjektiv

Opphav

av bite

Tyding og bruk

  1. Døme
    • bitande spott;
    • bitande ironisk
  2. om vind, luft: kvass (2, 2)
    Døme
    • i sterk vind og bitande kulde
    • brukt som adverb
      • bitande kaldt
Artikkelside

camp 2

substantiv hankjønn

Uttale

kæmp

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

medviten, oftast ironisk, dyrking av det smaklause, teatralske, overdrivne
Døme
  • fråtse i kitsch og camp
Artikkelside

søte 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt sǿta ‘søtleik’

Tyding og bruk

  1. noko søtt;
    noko som gjer godt
  2. etterledd i namn på visse planter i søterotfamilien;
    nytta ironisk mot den beiske smaken på rota
Artikkelside

våge 2

våga

verb

Opphav

norrønt vága; frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. setje på spel;
    Døme
    • våge livet for å kome dei til hjelp;
    • det lyt (el. får) våge seg med åkeren – det får gå som det kan
  2. driste (seg til), tore (3, 1), ha mot til
    Døme
    • våge seg opp på mønet;
    • våge (seg til) å protestere;
    • eg vågar ikkje å leggje ut i slikt vêr
  3. gå god for (ofte ironisk om noko(n) ein ikkje trur på eller liknande)
    Døme
    • det skal eg våge!
    • eg vågar (meg) han
  4. by fram, bruke som innsats;
    Døme
    • ho våga 100 kr;
    • eg skal våge om så mykje du vil
Artikkelside

visdom

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt vísdómr

Tyding og bruk

  1. det å vere vis (2;
    Døme
    • barna går fram i vokster og visdom;
    • dømme i saka med stor visdom
    • ofte ironisk:
      • i all sin visdom har styresmaktene fastsett dette
  2. fullgod greie, kunnskap
    Døme
    • eg fekk ikkje stor visdom om det
Artikkelside

verdsklok

adjektiv

Tyding og bruk

ofte ironisk: med stort innsyn i menneskelivet
Døme
  • eit verdsklokt lesarinnlegg
Artikkelside
Side 2 av 4